Ptasia grypa
Zasady postępowania dla osób przebywających na terenach, gdzie wystąpiły wśród drobiu lub ludzi ogniska ptasiej grypy wywołane szczepem wirusa grypy H5N1 (zgodnie z rekomendacjami CDC i WHO). Niżej podane zasady postępowania mogą ulec zmianie w chwili pojawienia się nowych, ważnych informacji dotyczących występowania ptasiej grypy i aktualnej sytuacji epidemiologicznej.
Aby zminimalizować możliwość zakażenia należy wziąć pod uwagę wszystkie środki ostrożności mające na celu ochronę zdrowia ludzi.
W szczególności powinno się unikać kontaktu z drobiem (np. kurczaki, kaczki, gęsi, gołębie) lub innymi dzikimi ptakami, a także unikać miejsc gdzie może być obecny drób zakażony wirusem grypy ptasiej (H5N1), takich jak np. targowiska, fermy drobiu, zakłady przetwórstwa.
W miejscach występowania drobiu nie powinny bawić się dzieci. Należy przekazać im podstawowe zasady zachowania się:
– unikanie kontaktu z ptakami, ich odchodami i innymi odpadami,
– zaniechanie hodowli ptaków jako zwierząt domowych,
– dokładne mycie rąk wodą z mydłem po jakimkolwiek kontakcie z ptakami.
Tak, jak przy kontakcie z innymi chorobami zakaźnymi, jednym z najważniejszych elementów profilaktyki jest dokładne i częste mycie rąk. Należy myć ręce często, przy użyciu mydła i wody lub, jeśli nie jest to możliwe, przy pomocy środków zawierających alkohol. Pomaga to usunąć zakaźny materiał ze skóry i tym samym zapobiega przeniesieniu się choroby
Wirus ptasiej grypy może przeżyć:
– w materiale mrożonym przez długi okres czasu dlatego każdą mrożonkę mięsa drobiowego należy uznać za zakażoną.
– materiale organicznym pochodzenia zwierzęcego co najmniej przez 7 dni – dlatego też czyszczenie z użyciem detergentów miejsc skażonych bądź narażonych na skażenie jest istotnym elementem w zapobieganiu rozprzestrzeniania się wirusa.
Wirus jest wrażliwy zarówno na wszystkie rodzaje detergentów jak i temperaturę powyżej 90ºC.
Należy kontaktować się na bieżąco z lokalnymi służbami weterynaryjnymi w celu uzyskania informacji dotyczących:
ży kontaktować się na bieżąco z lokalnymi służbami weterynaryjnymi w celu uzyskania informacji dotyczących:
– miejsc występowania drobiu podejrzanego o zakażenie,
– bezpiecznych sposobów niszczenia martwego drobiu, jego odchodów i innych odpadów.
Nie należy transportować żywego lub martwego drobiu nawet, jeżeli twierdzi się, że jest on zdrowy.
Nie należy przygotowywać żywności dla ludzi i zwierząt z drobiu pochodzącego z dotkniętych terenów (już sam ubój i przygotowywanie żywności niosą ze sobą duże ryzyko zakażenia). Jeżeli jednak przygotowuje się żywność z drobiu należy pamiętać o następujących środkach ostrożności:
– przy uboju, odpierzaniu i patroszeniu ptaków należy stosować metody, które nie spowodują skażenia (np. nie dopuścić do rozprzestrzeniania się piór, zabezpieczyć skórę, zwłaszcza twarzy, przed kontaktem z materiałem) i każdorazowo po wykonaniu czynności umyć dokładnie ręce i skażoną skórę wodą z mydłem, zaś powierzchnie i używany sprzęt – umyć dokładnie wodą z detergentem,
– cała żywność drobiowa, w tym jajka i krew, powinny być gotowane,
– nie spożywać surowego mięsa drobiowego i innych produktów drobiowych, w tym potraw wykonanych z krwi drobiu,
– nie dopuścić do kontaktu mięsa surowego z mięsem gotowanym lub gotowym już do spożycia
– do przygotowania surowego mięsa nie używać tej samej deski lub tego samego noża, przy użyciu których przygotowuje się mięso gotowane lub gotowe już do spożycia,
– nie przenosić zarówno surowego jak i gotowanego mięsa bez mycia rąk pomiędzy tymi czynnościami,
– nie umieszczać gotowanego mięsa w tym samym miejscu lub na tej samej powierzchni, na której wcześniej znajdowało się mięso surowe,
– żółtek jaj nie spożywać w postaci płynnej,
– ponieważ wirus grypy ulega zniszczeniu w wysokiej temperaturze – temperatura gotowania mięsa drobiowego powinna osiągnąć temperaturę 90ºC,
– przed gotowaniem jaj należy umyć ich skorupki wodą z mydłem oraz pamiętać o każdorazowym umyciu rąk po tej czynności, należy umyć ich skorupki wodą z mydłem oraz pamiętać o każdorazowym umyciu rąk po tej czynności,
– nie używać jaj surowych lub ugotowanych na miękko do przygotowania żywności, która nie będzie gotowana przed spożyciem,
– przed spożyciem jaja gotować przynajmniej przez 5 min w temperaturze 90ºC,
– każdorazowo po kontakcie z surowym mięsem drobiowym lub jajami należy umyć dokładnie ręce wodą z mydłem zaś wszystkie powierzchnie oraz sprzęt mający kontakt z tymi produktami – wodą z detergentem.
Jeżeli jednak przez przypadek doszło do kontaktu z drobiem na terenie występowania ptasiej grypy np. fermy, targowiska (w tym kontakt ze zwłokami ptaków, ich odchodami lub innymi odpadami) należy podjąć następujące środki ostrożności:
– dokładnie oczyścić obuwie (poza mieszkaniem) wodą z mydłem, a następnie dokładnie umyć ręce,
– monitorować stan swojego zdrowia przez 10 dni – przynajmniej 1 raz dziennie kontrolować temperaturę ciała,
– jeżeli w ciągu 10 dni pojawią się objawy takie jak: wzrost temperatury ciała powyżej 37,5ºC, kaszel lub trudności w oddychaniu, albo jeżeli rozwiną się inne objawy chorobowe – należy natychmiast skontaktować się z lekarzem,
– przed wizytą w placówce służby zdrowia należy poinformować lekarza (telefonicznie, elektronicznie) o:
a) swoich objawach,
b) kontakcie z drobiem, jeżeli taki miał miejsce,
c) ewentualnych podróżach,
– osoba wykazująca objawy choroby lub chora nie powinna podróżować,
– osoba wykazująca objawy choroby powinna ograniczyć kontakt z innymi osobami na tyle, na ile jest to możliwe, aby zapobiec rozprzestrzenieniu się choroby. Inne osoby nie powinny mieć kontaktu z wydzieliną z nosa i ust osoby wykazującej objawy choroby lub chorej,
– chusteczki higieniczne i inne środki higieny osobistej mające kontakt z wydzielinami i wydalinami osoby wykazującej objawy choroby należy bezpiecznie usunąć (np. szczelnie zamknąć w plastikowym worku i spalić).
W przypadku, kiedy zaistnieje konieczność kontaktu z osobą wykazującą objawy choroby lub chorą, a także chorym lub martwym drobiem należy:
– zastosować środki ochrony osobistej – dobrze przylegająca maska na usta i nos, gogle, fartuch, rękawiczki i buty gumowe,
– jeśli nie jest możliwe skorzystanie z powyższej ochrony – przykryć usta i nos kawałkiem materiału (łatwego do umycia), założyć okulary, użyć plastikowych toreb w celu zabezpieczenia rąk i obuwia.
Po użyciu środków ochrony osobistej należy:
– odzież ochronną dokładnie uprać w wodzie z detergentem,
– zużyte rękawiczki i pozostałe części ochrony osobistej umieścić w plastikowym worku, szczelnie zamknąć i przekazać do utylizacji, albo poddać procesowi dezynfekcji,
– umyć dokładnie ciało wodą z mydłem,
– umyć dokładnie włosy,
– zawsze pamiętać o każdorazowym dokładnym myciu rąk po kontakcie ze skażonym materiałem,
– zachować środki ostrożności przed ponownym zanieczyszczeniem.
Jednocześnie CDC nie zaleca rutynowego użycia masek lub innych środków ochrony osobistej w miejscach publicznych.
Aktualne informacje przygotowane zwłaszcza z myślą o pracownikach ambasad, konsulatów generalnych oraz obywatelach państw obcych przebywających na terenach gdzie wystąpiły wśród drobiu lub ludzi ogniska ptasiej grypy wywołane szczepem wirusa H5N1 można znaleźć i należy śledzić na stronach internetowych:
www.cdc.gov/travel/other/avian_flu_ig_americans_abroad_032405.htm
http://www.wpro.who.int/health_topics/avian_influenza/overview.htm
