Ustawa o OZE jest zagrożona
Tak uważa Związek Pracodawców Forum Energetyki Odnawialnej. Stanowisko Związku Pracodawców Forum Energetyki Odnawialnej w sprawie próby implementacji dyrektywy 28/2009/WE poprzez doraźną nowelizacją Prawa energetycznego.
W dniu 26.06.2012 roku przez grupę posłów został wniesiony projekt zmian w ustawie Prawo energetyczne (Pe) oraz innych ustaw . Celem zmiany ustawy jest m.in. zapewnienie „pełnej” implementacji przepisów dyrektywy 28/2009/WE z 23 kwietnia 2009 r. w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych. Komisja Europejska upominała już dwukrotnie Polskę za brak wdrożenie dyrektywy i przygotowuje się do wszczęcia postępowania formalnego przeciw Polsce w sprawie braku notyfikacji jej transpozycji. Posłowie uzasadniają podjęcie działań chęcią uniknięcia, także w tym przypadku, ew. negatywnych konsekwencji finansowych dla Polski. Argumenty te są tylko pozornie przekonujące, bo w taki sposób jak to proponują wnioskodawcy wprowadzona nowelizacja nie rozwiąże zasadniczych problemów, a w istocie utrwali nieefektywność wsparcia, służyć będzie dezinformacji, wprowadzi atmosferę tymczasowości oraz zamieszanie na rozchwianym już silnie brakiem systemowej regulacji rynku.
Inicjatywa poselska jest całkowitym zaskoczeniem dla środowiska energetyki odnawialnej, w szczególności dla ZP FEO, śledzącego z najwyższą uwagą od ponad roku losy oczekiwanego rządowego projektu kompleksowej ustawy o odnawialnych źródłach energii (OZE). Wiele środowisk jest aktywnie, od grudnia ub. roku, zaangażowana w konsultacje projektu regulacji. Powstaje uzasadnione pytanie dlaczego tak długo trwały prace nad projektem ustawy autorstwa Ministerstwa Gospodarki, zwłaszcza w ostatnim okresie, kiedy uzyskiwał on coraz szersze poparcie branży OZE, a w szczególności niezależnych producentów energii oraz przyszłych prosumentów doceniających tworzenie ustawowych podstaw prawnych dla rozwoju mikroinstalacji. Nie znajduje uzasadnienie dalsze wstrzymywanie skierowania projektu regulacji na Radę Ministrów i Sejmu rzekomą koniecznością procedowania go razem z nowelizacjami Pe i Prawa gazowego.
Zaproponowane w projekcie poselskim rozwiązania, choć bazują na całych fragmentach projektu ustawy autorstwa Ministerstwa Gospodarki, nie służą dalszemu rozwojowi energetyki odnawialnej. Są tylko techniczną formą wypełnienia niektórych przepisów dyrektywy, nie uwzględniają „jej ducha” ani realnych potrzeb sektora.
Większość kluczowych problemów, w tym w szczególności spraw związanych ze wsparciem OZE pozostaje „po staremu”, tzn. w dotychczasowym systemie wsparcia świadectwami pochodzenia, bez systemu stałych taryf (FiT), co uniemożliwi rozwój nowych technologii i nowych inwestycji, w szczególności w zakresie mikroinstalacji, które nie rozwiną się w obowiązującym systemie świadectw pochodzenia. Jeżeli proponowane przepisy weszłyby w życie, kontynuowane będą, z mocą na nowo nabytego prawa, narastające patologie w systemie wsparcia, w tym nadmiarowe wsparcie dla współspalania biomasy z węglem w elektrowniach węglowych oraz dla dużej, zamortyzowanej energetyki wodnej.
Wg analiz Instytutu Energetyki Odnawialnej, brak ograniczenia wsparcia dla ww. technologii w sensie zarówno zmniejszenia wysokości współczynników korekcyjnych na świadectwa pochodzenia jak i skrócenia okresu wsparcia dla zamortyzowanych technologii spowodują, że nie tylko w 2012 roku, ale także dalej latach 2013-2015 wystąpi permanentna nadpodaż świadectw pochodzenia (ŚP) i dalszy spadek ich wartości. Tak się stanie także przy podwyższeniu celów ilościowych w stosownym rozporządzeniu do Pe, dot. obowiązków przedsiębiorstw w zakresie przedstawiania do umorzenia ŚP, do poziomu odpowiadającemu Krajowemu Planowi Działań (KPD). Taka sytuacja nie tylko nie pozwoli na rozwój mikroinstalacji, ale także ograniczy przechody wszystkich podmiotów obecnie funkcjonujących na rynku.
Proponowane dalsze fragmentaryczne regulacje dot. OZE w Pe będą jeszcze bardziej nieprzejrzyste i często całkowicie niezrozumiałe dla inwestujących w OZE; uniemożliwią im zarówno czynne uczestniczenie w konsultacjach jak i ew. korzystanie z już uchwalonej regulacji. Inicjatywa spychać będzie na boczny tor prace nad ustawą o OZE i może zatrzymać rozwój rynku i zakonserwować nieefektywność w systemie wsparcia.
Utrzymanie, po ew. nowelizacji Pe, status quo wg powyższego scenariusza jest o tyle prawdopodobne, że sprzyjać będzie (też pozornie lub krótkookresowo) niektórym podmiotom – największym beneficjentom dotychczasowego systemu wsparcia, a po formalnym, technicznym jedynie, zaimplementowaniu dyrektywy odpadnie argument tzw. „konieczności prawnej” ustawy o OZE i rozwój sektor energetyki odnawialnej, nowych technologii i inwestycji może zostać zamrożony na kolejne lata. Może się zatem zdarzyć tak, że ustawa o OZE, której kolejną wersję projektu Ministerstwo Gospodarki przedstawiało pod koniec maja br. zostanie uchwalona znacznie później niż deklaruje Ministerstwo Gospodarki, tj. przed końcem br. lub nie zostanie uchwalona w ogóle. Wprowadzona w nieprzemyślany sposób nowelizacja Pe, powodując dodatkowe koszty po stronie odbiorców energii i ryzyko regulacyjne (perspektywa dalszych zmian prawnych), nie oddali ryzyka procedury karnej dla Polski.
Biorąc pod uwagę olbrzymią skalę możliwych zagrożeń dla sektora energetyki odnawialnej w efekcie uruchomienia nieoczekiwanych działań regulacyjnych, Związek Pracodawców Forum Energetyki Odnawialnej jest przeciwny działaniom pozornym, które mogą zniweczyć długą prace wielu środowisk nad projektem ustawy o OZE oraz kompleksowym i rzeczywistym rozwiązaniu problemów, i autentycznym wdrożeniem prawa UE w Polsce oraz apeluje:
do Ministerstwa Gospodarki i rządu RP o jak najszybsze skierowanie projektu ustawy o OZE do Sejmu,
do Posłów wnioskodawców o wyłączenie kwestii OZE z zaproponowanej nowelizacji Pe,
do Sejmu RP o wzmocnienie funkcji kontrolnej nad rządowymi pracami nad ustawą o OZE i – w momencie gdy projekt rządowej regulacji wpłynie do Laski Marszałkowskiej – o wprowadzenie projektu rządowego na pilną ścieżkę legislacyjną.
Związek Pracodawców Forum Energetyki Odnawialnej
www.zpfeo.org.pl
