Dziwne drzewa. Które drzewa są najdziwniejsze?

Według definicji, drzewo to roślina o pojedynczym smukłym pniu i ulistnionych rozrastających się na boki gałęziach. Wiele drzew nie pasuje do tego opisu. Do najosobliwszych należą afrykańskie baobaby i spokrewnione z nimi drzewa butelkowe ( na przykład z rodzaju Brachychiton ) w Australii. Mają one silnie nabrzmiałe pnie, które wieńczy korona krótkich, sękatych konarów.

Tubylcy wierzą, że hiena, uosobienie zła, zasadziła pierwszy baobab „ do góry nogami ”. Baobaby wyglądają bowiem zupełnie tak, jakby rosły korzeniami do góry.

Dojrzały baobab jest zbiornikiem wody. Pod spękaną korą znajduje się gąbczaste drewno nasycone wilgocią. Spragnione wody słonie atakują wielkie drzewa, z których pozostają jedynie obumierające szczątki. Stare baobaby często są wewnątrz puste. Niekiedy używa się ich jako mieszkania, a pewien słynny baobab służył jako przystanek autobusowy, w którym mieściło się 30 podróżnych.
Kolejną osobliwością jest Fukiera kolumnowa ze stanu Baja Kalifornia w Meksyku. Ta pustynna roślina tworzy, rozszerzony u nasady, pień o wysokości od 3 do ponad 9 metrów. Wyrastają z niego krótkie cienkie gałązki, które mają liście jedynie w porze deszczu. Drzewa te w zielonych pniach magazynują wodę, którą wykorzystują w okresie skrajnej suszy.
Inaczej wygląda słynny fikus bengalski z Indii, zwany banianem. Roślina ta wyrasta najpierw jako epifit na innym drzewie. W miarę wzrostu wypuszcza powietrzne korzenie, które sięgają ziemi. Korzenie grubieją i na podobieństwo pni, dźwigają ciężkie konary baniana. Stary osobnik może osiągnąć wysokość ponad 30 metrów i rozciągać się na przestrzeni jednego hektara i więcej, tworząc miniaturowy las powstały z jednego drzewa.

Co różni palmy od innych drzew?

Nie wszystkie spośród 1500 gatunków palm wyglądają jak drzewa, ale z pewnością palmy daktylowa i kokosowa, czy oreodoksa królewska mają ich pokrój. Botanicy nie zaliczają ich jednak do roślin drzewiastych, ponieważ różnią się od nich budową. W pniu nie występuje kora ani pierścienie przyrostów rocznych, jego wewnętrzna część jest włóknista, a palma chłonie wodę ze składnikami mineralnymi całą swoją powierzchnią.
Występuje u nich tylko jeden wierzchołek wzrostu leżący w centrum korony. Szczytowy pąk, gdy jest jeszcze przy ziemi, przypomina nieco główkę kapusty o ciasno ułożonych liściach. W miarę wzrostu rośliny wędruje na wydłużającym się pniu w górę. Dopóki pąk nie jest uszkodzony, palma rośnie, wypuszczając serię wachlarzowatych, skórzastych liści. Jeśli jednak zostanie usunięty – na przykład dlatego, że uchodzi za przysmak zwany sercem palmy – drzewo umiera.
Palmy zwykle regularnie zrzucają liście. Pozostają po nich rzędy blizn, widocznych u większości gatunków. Do wyjątków należą daktylowce, a u pewnej kubańskiej palmy spod pióropusza młodych liści zawsze wystają martwe. Na gładkim, połyskującym pniu majestatycznej palmy oreodoksy królewskiej, sadzonej w tropikach wzdłuż alej, po utracie liści nie zostaje ani jeden ślad.

Czy banany rosną na drzewach?

Często mówi się o drzewach bananowych, ale w rzeczywistości rośliny, na których rosną banany, nie mają zdrewniałych pni ani gałęzi. Gruba łodyga o wysokości od 3 do 8 metrów składa się w całości z długich pochew i ogonków liściowych. Rosnący banan wypuszcza serię szerokich liści o długości do 3 metrów. Z każdym nowym liściem łodyga wydłuża się. Po 12-15 miesiącach roślina wytwarza ogromny barwny pąk, który zwiesza się na długim trzonku. Z pąka rozwijają się liczne kwiaty, z których niektóre przekształcają się w owoce. Po wydaniu jednej kiści owoców cała roślina obumiera.
Banany wywodzą się z tropikalnej Azji. Hoduje się je w Ameryce Południowej i na Karaibach, ale większość owoców na sprzedaż pochodzi z Ameryki Środkowej. Owoce uprawnych odmian banana są pozbawione nasion, dlatego nowe osobniki można otrzymywać tylko w wyniku rozmnażania wegetatywnego. Bliską krewną banana plamistego jest popularna w krajach tropikalnych figa rajska ( Musa sapientum ).
Rzadko występującym krewnym drzewa bananowego jest pielgrzym, czyli drzewo podróżnych z Madagaskaru. Ogonki wielkich liści tego gatunku ułożone są w formie wachlarza na krótkim pniu, a zagłębienie w pochwach liściowych mogą zmieścić do litra Wdy. Aby zaspokoić pragnienie wystarczy ściąć liść u podstawy.

Igława – co to za drzewo?

Pień i gałęzie osobliwej drzewiastej igławy, czyli araukarii rosnącej w Ameryce Południowej, są tak gęsto pokryte kłującymi łuskami, że żadne zwierzę nie może się na nie wdrapać. Stąd wzięła się angielska nazwa igławy – „małpia łamigłówka”.
Araukaria jest drzewem szpilkowym, które zamiast igieł ma twarde, ciemnozielone łuski. Podobne do migdałów nasiona, ukryte w wielkich szyszkach, stanowiły niegdyś podstawowy składnik diety Indian Araukan. W wilgotnych chłodnych lasach południowego Chile i Argentyny igławy występują często. Jest to zasługa stad papug, które wyłuskują nasiona silnymi zakrzywionymi dziobami.

W latach dziewięćdziesiątych XVIII wieku po raz pierwszy zasadzono nasiona araukari w Anglii. Drzewa te mają atrakcyjny stożkowy kształt i są często sadzone w parkach na Wyspach Brytyjskich i na południu Europy.

Które drzewa zapylane są przez nietoperze?

Większość roślin zapylana jest przez owady lub, rzadziej, przez ptaki. Wyjątek stanowi kigelia rosnąca naturalnie w tropikalnej Afryce i na Madagaskarze. Drzewo to, zwane również kiełbasianym. Tworzy specyficzne kiście owoców podobnych do parówek. Niestety, nie nadają się one do jedzenia. Owoce te rozwijają się z pęków ciemnoczerwonych kwiatów, które kwitną podczas pory suchej, gdy na drzewach nie ma liści. Nietoperze w poszukiwaniu nektaru nie mają najmniejszego kłopotu z trafieniem do okazałych, łatwo dostępnych kwiatostanów kigelii.

Skąd wzięła się nazwa „drzewo Jozuego”?

Drzewo Jozuego rośnie tylko w rejonie pustynii Mojave w USA. Ta ogromna juka należy do rodziny agawowatych. Co pewien czas wypuszcza ona na szczytach gałęzi skupienia kredowobiałych, dzwonkowatych kwiatów. Po przekwitnieniu roślina tworzy dodatkowe ramiona wyrastające prostopadle do starszych gałęzi. W miarę wzrostu przybywa wciąż nowych ramion i roślina przyjmuje dziwacznie pokrzywioną postać gestykulującego olbrzyma. Legenda głosi, że pierwsi mormoni nazwali to drzewo imieniem biblijnego proroka.

www.Ecoportal.com.pl, Paweł Wiśniewski