Nasza konsumpcja rodzi odpady

Opróżnienie wiaderka na śmieci to dla większości z nas najczęstsze
rozwiązanie tego śmierdzącego problemu. Niestety, to co znika z naszych
oczu, nie znika ze środowiska naturalnego. Wyrzucone śmieci jedynie
zmieniają miejsce swojego pobytu. Przestarzała infrastruktura
składowisk sprawia, iż wszelkiego rodzaju trucizny, środki chemiczne,
pestycydy przedostają się do gleby, wód podziemnych oraz wody pitnej
stwarzając zagrożenie dla zdrowia ludzi i zwierząt.

Co roku każdy
z nas produkuje średnio 300 kg odpadów rocznie, co powoduje, że w Unii
Europejskiej przodujemy w śmieciowej kategorii. Przeciętna
czteroosobowa rodzina opróżnia wiaderko ze śmieciami co najmniej raz
dziennie. Dlaczego tak często? Kupujemy wiele rzeczy, które są nam
niezbędne do codziennego życia: żywność, ubrania, meble, książki.
Nieużywane, czy przeterminowane rzeczy odruchowo wyrzucamy do wiaderka
przez co automatycznie zamieniamy je w śmieci.

Bohaterami naszych
domowych wiaderek są odpady opakowaniowe. Nie każdy z nas zdaje sobie
sprawę z tego, że co piąty śmieć w naszym koszu to właśnie opakowanie.
Mowa między innymi o plastikowej butelce, kartonie po soku, puszce po
piwie czy foliowych woreczkach, które objętościowo stanowią ponad 60%
odpadów domowych! Jeszcze kilka lat temu kolekcjonerskie gadżety, dziś,
ekologiczny problem. Obecnie opakowanie to nie tylko niezbędny do
transportu czy składowania produkt, ale marketingowy cud – sterylny,
nowoczesny, a nawet uwodzicielski. Najczęściej, niestety, jednorazowy
dlatego ekologicznie tak nieudolny. Przykładowo przyklejona metka z
ceną na foliówce, w którą pakujemy w sklepie owoce lub warzywa
powoduje, że jedyne jak możemy się dostać do naszych zakupów to
rozdarcie woreczka, czyli nici z ponownego użycia.

Świadomi problemu odpadów wszelakiego rodzajów, nie tylko opakowaniowych, proponujemy proste rozwiązanie – zasadę 3R (reduce, reuse, recycle).
Jej polska wersja to 3U, czyli: unikaj, używaj ponownie, utylizuj. I
nie chodzi oczywiście o całkowitą „wstrzemięźliwość" zakupową, ale o
próbę świadomego i odpowiedzialnego kupowania. Kupowania, które zapewni
nam dobrobyt i jednocześnie przyczyni się do poszanowania innych ludzi
i środowiska naturalnego.

Kolejność przedstawionych rozwiązań
walki z odpadami nie jest bez znaczenia. Najlepszym panaceum jest po
prostu ograniczanie powstawania odpadów poprzez odpowiednie wybory
konsumenckie.

Reduce = unikaj powstawania odpadów!

• na
  zakupy wybieraj się z lista zakupów, w ten sposób nie tylko nie
  zapomnisz czego potrzebujesz, ale również unikniesz bezcelowego
  krzątania się po sklepowych alejkach i wkładania do koszyka zbytecznych
  rzeczy;
• unikaj kupowania towarów, które nie są niepotrzebnie
  pakowane w wiele warstw, np. pasty do zębów, która poza tubką
  zapakowana jest w kartonowe pudełko, a to z kolei owiniętą folią;
• konsekwentnie
  odmawiaj w sklepach przyjmowania plastikowych toreb jednorazowego
  użytku i reklamówek – zaopatrz się we własną torbę płócienną lub
  wykonaną z innego materiału albo np. koszyk z wikliny;
• zredukuj ilość zużywanego przez siebie papieru – drukując bądź pisząc staraj się wykorzystać obie strony kartki;
• dziel się przeczytanymi gazetami i magazynami ze swoim sąsiadem lub przyjacielem;
• staraj
  się używać i kupować produkty wielokrotnego użytku zamiast
  jednorazowych –np. zamiast jednorazowych chusteczek kup chusteczki z
  materiału, lub zamiast pojedynczych opakowań, kup opakowanie zbiorcze
• zamiast
  jednorazowych baterii kupuj baterie nadające się do ładowania, czyli
  tzw. akumulatorki wraz z ładowarką – ich stosowanie jest tańsze i do
  tego zmniejsza ilość trujących odpadów (np. kadmu czy rtęci)
• napoje kupuj w butelkach zwrotnych – unikaj jednorazowych butelek, puszek czy kartoników.

Kolejnym
sposobem walki z odpadami jest ich konstruktywny sposób ich
zagospodarowania. Nawet najbardziej pożądany przedmiot świata, kiedy
się znudzi i staje się niepotrzebny lądując w koszu zmienia się w
śmieć. Kosz nie jest najlepszym miejscem dla niechcianej książki,
ubrań, zużytych baterii, słoika, wczorajszej gazety czy butelki.

Reuse = używaj ponownie!

• kupione
  przedmioty używaj ponownie, tak często jak to możliwe (jednorazowe
  „reklamówki" na zakupy używaj wielokrotnie, a butelki plastikowe użyj
  do podlewania kwiatków);
• niepotrzebne książki, płyty, meble,
  stary sprzęt AGD czy RTV, komputer oddaj potrzebującym (domy dziecka,
  domy samotnych matek, schroniska dla bezdomnych) lub do sklepu z
  używanymi rzeczami, ubrania wrzuć do pojemnika PCK;
• wybieraj
  produkty o długiej żywotności i unikaj tych jednorazowych, np. naczyń,
  sztućców czy ręczników – poproś, by w miejscu, gdzie codziennie jadasz,
  podawano Ci jedzenie w naczyniach wielokrotnego użytku;
• niepotrzebnymi,
  niecodziennymi przedmiotami wesprzyj artystów lub nauczycieli zajęć
  plastycznych – sztuka nie zna granic, a artystów tworzących na zasadzie
  upcyklingu na pewno znajdziesz w swojej okolicy.

A jeżeli już decydujesz się na wyrzucenie produktu, wrzuć go do odpowiedniego pojemnika!

Recycle = odzyskuj!

• segreguj
  odpady – ponad 70% zawartości Twojego kosza to surowce wtórne, które
  nadają się do ponownego przetworzenia, czyli recyklingu: papier,
  plastik, szkło czy aluminium;
• wybieraj produkty w opakowaniach odzyskanych, czyli po recyklingu;
• unikaj produktów w opakowaniach, których nie da się przetworzyć (np. mleka i soków w tzw. „kartonach") ;
• w przypadku, gdy sprzęt nie nadaje się już do użytku, kupując zostaw w sklepie stary.

Przed
rozpoczęciem recyklingu w domu, czy biurze zorientuj się jaki system
segregacji obowiązuje w twojej okolicy, bowiem wygląd pojemników do
recyklingu nie jest jednolity.

Co i gdzie wrzucić?

POJEMNIK NA PAPIER
Tu wrzucaj:

• gazety i czasopisma
• katalogi
• prospekty
• papier szkolny i biurowy
• książki w miękkich okładkach
• torebki papierowe
• papier pakowy
• pudełka

Tu nie wrzucaj:

• zabrudzonego i tłustego papieru oraz tektury
• papieru z folią np. kopert z foliowym okienkiem w miejscu adresata
• papieru termicznego
• książek w twardej okładce
• papieru węglowego (kalki)
• tektury powlekanej tworzywem sztucznym np. kartonów po mleku i napojach
• kalki oraz papieru przebitkowego
• pieluch jednorazowych
• podpasek
• artykułów i papierów higienicznych
• worków po cemencie
• tapet

Pamiętaj by usunąć zszywki, metalowe i plastikowe części z papierowego opakowania!

POJEMNIK NA TWORZYWA SZTUCZNE
Tu wrzucaj:

• plastikowe opakowania oznaczone symbolami PET, HDPE, LDPE, PE, PP
• zgniecione butelki PET po napojach
• czyste butelki po płynach do mycia
• plastikowe zakrętki
• plastikowe torebki, worki, reklamówki
• plastikowe koszyczki po owocach

Tu nie wrzucaj:

• butelek i pojemników po olejach spożywczych, chłodniczych, silnikowych
• butelek po płynach chłodniczych
• pojemników po wyrobach garmażeryjnych
• zabawek
• sprzętu AGD

Wrzucaj czyste opakowania, odkręć butelkę i zgnieć ją przed wrzuceniem!

POJEMNIK NA SZKŁO
Tu wrzucaj:

• butelki i słoiki szklane używane do napojów i żywności
• butelki po napojach alkoholowych
• czyste szklane opakowania po kosmetykach

Tu nie wrzucaj:

• szklanych talerzy
• porcelany i ceramiki
• luster
• szkła okiennego
• żarówek
• lamp neonowych
• reflektorów
• szkła ognioodpornego
• doniczek
• szkła okularowego
• ekranów i lamp telewizyjnych

Uwaga!
W niektórych miejscach są oddzielne pojemniki na szkło kolorowe (gdzie
wrzucamy zielone i brązowe szkło) oraz na bezbarwne! Nie tłucz szkła
przed wrzuceniem do pojemnika, wrzucaj czyste opakowania!

POJEMNIK NA METAL
Tu wrzucaj:

• puszki po napojach
• puszki po konserwach
• drobny złom żelazny
• metale kolorowe
• kapsle

Tu nie wrzucaj:

• opakowań po aerozolach, czyli np. opakowań po piankach do włosów, lakierach, dezodorantach
• puszek po farbach
• baterii

Zgnieć puszki aluminiowe przed wrzuceniem!

Kampania
„Kupuj Odpowiedzialnie! – Twoje pieniądze kształtują świat" to
ogólnopolski program edukacji konsumenckiej, w ramach którego
pokazujemy młodym ludziom, że nasze codzienne wybory konsumenckie mogą
przyczynić się do poprawy stanu środowiska oraz warunków życia obecnych
i przyszłych pokoleń. Więcej informacji na temat świadomej konsumpcji
na stronie www.ekonsument.pl.

Projekt
jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu
Środki Przejściowe 2005 oraz ze środków Ministerstwa Pracy i Polityki
Społecznej w ramach Rządowego Programu – Fundusz Inicjatyw
Obywatelskich.