Nowe regulacje ADR od stycznia 2009 r.
Przepisy dotyczące transportu towarów niebezpiecznych zmieniają się cyklicznie. W transporcie drogowym zmiany następują co dwa lata, zawsze w roku nieparzystym.
Komisja robocza ONZ nr. 15, odpowiedzialna za regulacje umowy
europejskiej ADR z 28 lutego 2008 r. określiła, czego możemy się
spodziewać w 2009 r. Szczegóły zapisano w dokumencie
ECE/TRANS/WP.15/195. Nowe regulacje dość znacząco zmienią praktykę
przewozową.
posłuchać licznych głosów krytyki w zakresie dokumentacji i wyposażenia
kierowców. Przyjęto daleko idące uproszczenia, które mogą zaoszczędzić
wiele nerwów i pieniędzy przewoźnikom.
Instrukcje pisemne
Chociażby kwestie stosowania „Instrukcji Pisemnych dla Kierowcy”.
Dokument ten, ma za zadanie precyzować obowiązki oraz zasady
postępowania kierujących związane z możliwymi do przewidzenia
zdarzeniami na drodze, podczas których może dojść do rozszczelnienia,
czy też uszkodzenia przewożonego ładunku. Instrukcje precyzują także
wymagane wyposażenie oraz postępowanie w przypadku pożaru i wtedy, gdy
trzeba udzielić pierwszej pomocy.
Adresatem instrukcji jest kierowca, jednak dotychczasowe przepisy
wymagają, by była ona sporządzana przez nadawcę w językach urzędowych
państwa nadania, docelowego, wszystkich państw przez które kierowca
będzie jechał oraz – co najważniejsze – w języku zrozumiałym dla
kierowców. W efekcie, gdyby ukraiński kierowca wykonywał przewóz
drogowy z Polski przez Czechy do Austrii nadawca musi przekazać
kierującemu ów dokument po polsku, niemiecku, czesku i ukraińsku.
W praktyce nadawcy sporządzają najczęściej instrukcje w swoim języku
ojczystym, a pozostałe ściągają od znajomych lub z Internetu a czasem
po prostu ich nie dają. Kierowca musi radzić zatem sobie sam. Najgorzej
jest, gdy w każdej instrukcji pisze coś innego …
W roku 2007 średnio 6 proc. stwierdzonych nieprawidłowości w przewozie
towarów niebezpiecznych dotyczyło właśnie wspomnianych instrukcji
pisemnych dla kierowców. Kierowcy albo jej nie posiadali (4 proc.) lub
była ona niewłaściwie sporządzona (2 proc.). Za złą instrukcję na
kierujących nakładano kary od 100 zł. Drugim aspektem jest możliwość
karania za brak wyposażenia wpisanego w owe instrukcje.
Tu kreatywność nadawców tworzących instrukcje jest wprost
nieograniczona. Podam kilka przykładów. W instrukcji dla gazu Butan
przewożonego w cysternie nadawca wpisał „Kierowca powinien posiadać
pojemnik z mydlinami w celu sprawdzania szczelności”. Ciekawi mnie
tylko jaki duży musi być pojemnik z mydlinami. Kierowca z takim
dokumentem został poddany kontrolki przy temperaturze na zewnątrz minus
10 stopni. Wodą którą miał zamarzła. Nałożono sankcję. Przypadki można
by mnożyć.
Wyposażenie po nowemu
Zaproponowane zmiany mają przywrócić zakładaną rolę instrukcji. Dzięki
niej to właśnie jej adresat – kierowca ma się dowiedzieć co powinien
czynić w razie wypadku. Zmiany mają charakter porządkowy i
wyjaśniający. Uregulowano także kwestie wyposażenia kierowcy. Możemy
zatem zacząć mówić o standaryzacji wyposażenia kierowcy. Nie będzie
zatem więcej sytuacji, w której nadawca zażyczy sobie zupełnie
nieuzasadnionych elementów. Co się zatem zmieni?
Po pierwsze – maska ucieczkowa. Ten najdroższy element
wyposażenia jest wymagany tylko przy towarach stwarzających ryzyko
zatrucia. Określono wyraźnie, że ma być to maska ucieczkowa z
pochłaniaczem zespolonym do gazu/pyłu typu A1B1E1K1-P1 lub A2B2E2K2-P2,
podobna do określonej w normie europejskiej EN 141.
Po drugie – środki służące zabezpieczaniu środowiska przed
wyciekiem. Przyjęte regulacje maja na celu wymuszenie posiadania
środków pozwalających na zakrycie studzienek oraz uniemożliwienie
przedostania się materiału do wód lub gruntu. Zrezygnowano z
dopuszczenia zapisów typu „mata magnetyczna” czy tez „mata do zakrycia
studzienek” wprowadzając ogólny zapis, że kierowca powinien mieć
„Osłonę otworów kanalizacyjnych”. Może to być zarówno wspomina mata czy
folia ale też i worki z sorbentem lub inne materiały służące do
osiągnięcia zamierzonego celu.
Przy tej regulacji należy się też mała uwaga krytyczna. Pierwsza
propozycja obejmowała wprowadzenie tych regulacji tylko dla materiałów
ciekłych. Obecnie regulacje obejmują wszystkie towary w klasie 3
(ciekłe zapalne) ale także w klasie 4.1 (stałe zapalne), 4.3 (materiały
stałe, ciekłe i przedmioty, które reagują niebezpiecznie z wodą) oraz w
klasie 8 (stałe i ciekłe żrące) i 9 (stałe i ciekłe materiały
niebezpieczne – szczególnie stwarzające zagrożenie dla środowiska).
Po trzecie – układ instrukcji. Nowy wzór instrukcji będzie miał
cztery strony. Pierwsza będzie przedstawiać ogólne zasady postępowania.
Druga i trzecia wskaże na zagrożenia przypisane do nalepek
ostrzegawczych i poda zasady postępowania w przypadku awarii. Na
ostatniej, czwartej stronie umieszczone będą wymagania w zakresie
wyposażenia.
Tabela w tekście prezentuje elementy wyposażenia, których posiadanie
będzie obowiązkowe dla towarów oznaczonych poszczególnymi nalepkami
ostrzegawczymi. Miejmy nadzieje, że powyższa regulacja uprości praktykę
i pozwoli na optymalizacje kosztów związanych z wyposażeniem pojazdów.
Przypomnieć także należy, że przedstawione zmiany wchodzą w życie z
dniem 1 stycznia 2009 r., jednak w okresie do 30 czerwca 2009 r
dopuszczalne będzie stosowanie zarówno nowych jak i dotychczasowych
regulacji. Z dniem 1 lipca 2009 r. dotychczasowe instrukcje odejdą do
lamusa.
Elementy wyposażenia Numer nalepki ostrzegawczej.
Marek Różycki
