Rozporządzenie metanowe: obowiązki, kary i technologie, które pomogą je spełnić

Unijne Rozporządzenie (UE) 2024/1787 dotyczące redukcji emisji metanu to jeden z najważniejszych aktów prawnych ostatnich lat dla sektora energetycznego. Od sierpnia 2024 r. obowiązuje w całej Unii Europejskiej, obejmując swoim zasięgiem firmy z branż: węglowej, gazowej, naftowej, ciepłowniczej oraz operatorów infrastruktury LNG.

Rozporządzenie to wprowadza zupełnie nowe standardy w zakresie monitorowania, raportowania i ograniczania emisji metanu – gazu, który w krótkim horyzoncie czasowym (20 lat) ma nawet 80 razy większy potencjał ocieplający niż CO₂.

Nowe obowiązki dla firm

Zgodnie z unijnym rozporządzeniem, wszystkie objęte nim przedsiębiorstwa muszą wdrożyć szereg działań mających na celu ograniczenie emisji metanu. Należą do nich:

• regularne kontrole szczelności instalacji – realizowane zgodnie z programem LDAR (Leak Detection and Repair),

• prowadzenie pomiarów emisji i ich dokumentowanie w formie rocznych raportów,

• szybka reakcja na wykryte wycieki – z obowiązkiem ich usunięcia w wyznaczonym terminie,

• przekazywanie raportów do krajowego organu nadzorczego (w Polsce: Prezes Wyższego Urzędu Górniczego – WUG),

• weryfikacja danych przez zewnętrzne, niezależne podmioty, które nie mogą być powiązane z firmą ani jej podwykonawcami.

Raporty mają zawierać dokładne dane dotyczące ilości wyemitowanego metanu, źródeł emisji (np. odpowietrzanie, spalanie, nieszczelności), metod pomiarowych oraz zastosowanych działań naprawczych.

Kary nawet do 20% obrotu

Państwa członkowskie mają czas do sierpnia 2025 roku, aby ustanowić krajowe przepisy wykonawcze i systemy kar. Choć Polska jeszcze nie ogłosiła szczegółowych przepisów w tym zakresie, rozporządzenie unijne określa, że sankcje mają być „skuteczne, proporcjonalne i odstraszające”. W skrajnych przypadkach – np. przy powtarzającym się łamaniu przepisów – kary mogą sięgać nawet 20% rocznego obrotu firmy.

Technologie zgodne z wymogami

W rozporządzeniu wyraźnie wskazano technologie, które są uznawane za zgodne z wymaganiami UE w zakresie detekcji metanu. Należą do nich m.in. technologie OGI (Optical Gas Imaging) oraz analizatory LZO (lotnych związków organicznych).

Do skutecznego wdrażania systemów LDAR i przygotowywania raportów wymagane są odpowiednie urządzenia. Przykładem może być:

• TVA2020 – mobilny analizator metanu i innych LZO, który wykorzystuje technologie FID i PID, oferując wysoką czułość pomiarową. Może być używany nawet w strefach ATEX, co czyni go idealnym do pracy w wymagających środowiskach przemysłowych.

• EyeCGas Multi OGI – kamera termowizyjna umożliwiająca zdalne wykrywanie gazów w czasie rzeczywistym. Kamera wizualizuje wyciek na ekranie, co pozwala natychmiast zidentyfikować miejsce emisji i szybko zareagować. Urządzenie posiada certyfikację ATEX i jest zgodne z rozporządzeniem metanowym jako technologia OGI.

Nowa rzeczywistość dla firm przemysłowych

Wdrożenie systemów do pomiaru i detekcji metanu to nie tylko kwestia zgodności z prawem – to również element budowania odpowiedzialności środowiskowej, przewagi konkurencyjnej i długoterminowego bezpieczeństwa operacyjnego. Coraz więcej firm rozumie, że inwestycja w odpowiednie technologie pomiarowe to nie wydatek, ale strategiczne działanie.

Dla tych, którzy jeszcze nie rozpoczęli wdrożeń, czas na przygotowanie do pełnego przestrzegania przepisów kurczy się szybko. Konieczne może być nie tylko zakupienie odpowiedniego sprzętu, ale również przeszkolenie personelu, integracja z systemami raportującymi i stworzenie procedur reagowania na wycieki.

Co dalej?

Rozporządzenie metanowe to początek nowej ery w podejściu do emisji gazów cieplarnianych. Firmy, które potraktują temat poważnie, zyskają nie tylko zgodność z prawem, ale również zaufanie klientów, inwestorów i instytucji publicznych. Technologie są już dostępne – teraz czas na działanie.

Więcej informacji, szczegółowe omówienie wymagań oraz dostępne rozwiązania technologiczne można znaleźć na stronie:
https://techemanalityka.pl/produkty/detekcja-emisji-niezorganizowanej-lzo-ldar/rozporzadzenie-metanowe/