Rtęć – Dlaczego bagatelizujemy smiertelne zagrożenie?

Nie zdajemy sobie sprawy, w jak toksycznym środowisku żyjemy – to jeden z głównych wniosków płynących z badania zrealizowanego w ramach rozpoczętej w marcu kampanii społecznej „Zielone okno – wyrzuć rtęć ze swojego życia”.

Głównym celem kampanii jest uświadomienie Polakom zagrożeń związanych z wykorzystywaniem rtęci w produkcji i przemyśle. Partnerami kampanii są: Fundacja Nasza Ziemia, firma Eco In oraz Biuro Informacji Toksykologicznej.

Z badania przeprowadzonego przez TNS OBOP na zlecenie organizatorów kampanii wynika, że niewiele wiemy na temat zastosowań rtęci i bagatelizujemy zagrożenia z nią związane. Wykazało ono, że Polacy mają znikomą świadomość tego, w których produktach może znajdować się rtęć. Wyjątkiem są termometry –  77% badanych kojarzy je z tym toksycznym metalem. Jednak o tym, że może ona znajdować się w oknach wie już tylko 9% Polaków. Nie umiemy też postępować z rozlaną rtęcią – aż 54% przyznaje, że nie zna sposobu, aby ją zneutralizować i uniknąć zatrucia.

Wyniki badania są niepokojące biorąc pod uwagę fakt, że rtęć jest, zaraz po plutonie, najbardziej toksycznym pierwiastkiem występującym na ziemi. Ma destrukcyjne działanie – magazynuje się w organizmach żywych, także w organizmie człowieka i zakłóca wiele niezbędnych do życia procesów biochemicznych. Pomimo tego, nadal używana jest w produkcji i przemyśle, m.in. do wytwarzania okien, przyrządów pomiarowych, świetlówek, lamp rtęciowych, czy plomb dentystycznych.

Badanie pokazało, że potrzebna jest poważna debata na temat rtęci, odpowiedzialnego jej użytkowania
i utylizowania oraz alternatywnych technologii bezrtęciowych. Aż 68% Polaków zadeklarowało w naszym badaniu, że gotowi są wybierać produkty bezrtęciowe, tak by ograniczyć lub wyeliminować wydobycie tego pierwiastka. Oznacza to, że chcielibyśmy chronić środowisko, a także zdrowie nasze i naszych dzieci. Nie wiemy tylko, jak możemy to robić. Konsument powinien wiedzieć, że może przyczynić się do ograniczenia ryzyka związanego z wykorzystywaniem rtęci wybierając te produkty, które jej nie zawierają – mówi Sławomir Brzózek, wiceprezes Fundacji Nasza Ziemia.

Kampania „Zielone okno – wyrzuć rtęć ze swojego życia” ma na celu wywołanie społecznej debaty na temat rtęci oraz edukację ekologiczną i konsumencką. Na kampanię składają się: film edukacyjny, konkurs dla producentów okien i deweloperów oraz akcja edukacji ekologicznej dla dzieci. W ramach kampanii trwa konkurs, do którego zaproszeni zostali producenci okien oraz firmy deweloperskie. Laureatami konkursu mogą być producenci, którzy wytwarzają okna niezawierające szkodliwej rtęci oraz deweloperzy, którzy wybierają do swoich inwestycji okna bezrtęciowe. Otrzymają oni certyfikaty „Zielone Okno. Wyrzuć rtęć ze swojego życia”. Nagrodzone firmy przez rok będą mogły znakować swoje produkty logo „Zielone Okno” oraz wykorzystywać je w komunikacji. Dzięki takiemu oznakowaniu konsumenci będą mogli podejmować bardziej świadome decyzje zakupowe.

Organizowana wspólnie z Fundacją Nasza Ziemia kampania „Zielone okno – wyrzuć rtęć ze swojego życia” ma na celu przede wszystkim zainicjowanie debaty na temat rtęci w naszym otoczeniu. Niestety, konsumenci nie wiedzą, że mogą poprzez swoje decyzje ograniczyć negatywne skutki wykorzystywania i składowania rtęci. Chcielibyśmy im to uświadomić. Firma eco in zaangażowała się w projekt, ponieważ bardzo ważny jest dla nas aspekt społeczny i ekologiczny naszej działalności. Nasz własny dział badawczy tworzy dla branży okiennej innowacyjne produkty, które nie zawierają toksycznej rtęci. Misją firmy eco in jest bycie ekspertem i doradcą, dostarczającym producentom okien optymalne i kompleksowe rozwiązania technologiczne – mówi Andrzej Szafranowski, członek zarządu firmy eco in.

W ramach kampanii uruchomiona została także strona internetowa www.zieloneokno.org, na której można obejrzeć zrealizowany w ramach projektu film edukacyjny, przeczytać szczegółowy raport z badania oraz dowiedzieć się, w jaki sposób zneutralizować rozlaną rtęć. Na stronie organizatorzy sukcesywnie umieszczać będą szczegółowe informacje o kolejnych odsłonach działań w ramach kampanii.

Więcej informacji o kampanii na stronie www.zieloneokno.org

***

O kampanii

„Zielone okno – wyrzuć rtęć ze swojego życia” to kampania społeczna, której celem jest edukacja ekologiczna i konsumencka. Jej partnerami merytorycznymi są: Fundacja Nasza Ziemia, firma eco in oraz Biuro Informacji Toksykologicznej. Celem kampanii jest zwrócenie uwagi Polaków na problem rtęci i jej występowania w najbliższym otoczeniu człowieka. Poprzez szereg działań kampania edukuje na temat negatywnego wpływu rtęci na zdrowie człowieka i środowisko naturalne, wskazuje działania, które ograniczają jej wykorzystywanie oraz promuje technologie bezrtęciowe.
Więcej: www.zieloneokno.org

Fundacja Nasza Ziemia jest organizacją pozarządową, założoną w 1994 roku przez Mirę Stanisławską-Meysztowicz. Realizuje cele mające status pożytku publicznego, specjalizując się w edukacji ekologicznej i obywatelskiej. Od początku swego istnienia koordynuje w Polsce kampanię "Sprzątanie świata", będącą częścią międzynarodowego ruchu na rzecz ochrony środowiska Clean up the World. W ruchu tym uczestniczy blisko 40 mln wolontariuszy na całym świecie. Fundacja prowadzi również – wspólnie z samorządami, szkołami, organizacjami, biznesem i mediami – całoroczne programy na rzecz ochrony środowiska.
W 2001 roku, za swoją działalność na polu publicznej edukacji ekologicznej, Fundatorka i Prezes Zarządu Fundacji Nasza Ziemia Mira Stanisławska-Meysztowicz została odznaczona przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. W 2002 polskie dzieci uhonorowały ją Orderem Uśmiechu. W 2005 otrzymała tytuł człowieka roku polskiej ekologii w konkursie organizowanym przez organizacje społeczne i Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska.
Profesjonalizm i działania Fundacji Nasza Ziemia zostały docenione i nagrodzone m.in.: w roku 1996 – wyróżnieniem "Złoty Liść" Ministerstwa Środowiska, w 1997 – Henry Ford European Conservation Award, w 2002 – wyróżnieniem "Pro Publico Bono" dla najlepszych inicjatyw obywatelskich oraz w roku 2006 główną nagrodą w ogólnopolskim plebiscycie na najlepszą organizację promująca recykling w latach 2001-2005.
W 2010 roku Fundacja otrzymała wyróżnienie w Konkursie Ministerstwa Środowiska "Nietypowa lekcja bioróżnorodności" oraz została wpisana na listę Miejsc Odkrywania Talentów (inicjatywa Ministra Edukacji Narodowej).
Więcej: www.naszaziemia.pl

Eco in to producent ekologicznych mas uszczelniających eco pur (dwukomponentowe szczeliwo poliuretanowe do szyb zespolonych), które charakteryzują się brakiem rtęci. Firma jest obecna na rynku szyb zespolonych od ponad 15 lat. Zaopatruje klientów w materiały, produkty i technologie wykorzystywane przy wytwarzaniu szyb zespolonych:
dostarcza wszystkie materiały niezbędne w produkcji szyb udziela doradztwa w kwestii technologii zespalania szyb, doboru oprzyrządowania i zastosowań odpowiednich urządzeń prowadzi serwis urządzeń do nakładania mas: uruchamiania, przeglądy, remonty.
Siedziba spółki znajduje się w Warszawie. Natomiast w Neu-Anspach (Niemcy) mieści się biuro handlowe firmy.
Spółka zatrudnia obecnie 50 osób. Produkcja odbywa się w dwóch zakładach: w Czerwinie (produkcja mas, magazyn główny) oraz w Krakowie (produkcja szprosów).
Więcej: www.ecoin.pl

Biuro Informacji Toksykologicznej powstało w 1995 roku przy Szpitalu Praskim p.w. Przemienienia Pańskiego w Warszawie. Od początku istnienia w szpitalu ośrodka ostrych zatruć, czyli ponad 30 lat, udzielane są tu telefoniczne konsultacje toksykologiczne. Biuro wydaje także ekspertyzy oraz prowadzi działania w zakresie profilaktyki zatruć ostrych i przewlekłych.

Więcej: www.praski.waw.pl