Ryzykowna biotechnologia
Zwierzęta transgeniczne mogą być stosowane jako produkty żywieniowe zarówno dla człowieka, jak i zwierząt. Normalizacją związanych z tym zagadnień zajmuje się kilka międzynarodowych organizacji.
Ich przedstawiciele stwierdzili, że zarówno biotechnologia, jak i inne stosowane obecnie techniki nie stanowią zagrożenia dla zdrowia. Powstała żywność nie odbiega zbytnio od tej uzyskanej metodami konwencjonalnymi. W przypadku stwierdzenia u takich zwierząt jakichkolwiek patologii nie są one wykorzystywane w żywieniu. Nie istnieje więc ryzyko rozprzestrzenienia patologii jak w przypadku BSE.
Sam fakt prawidłowego rozwoju zwierząt transgenicznych może stanowić dowód bezpieczeństwa. Większym ryzykiem wydaje się być obecność skażeń mikrobiologicznych lub pasożytów naturalnie występujących w organizmach lub wprowadzonych w procesie obróbki. Koncentracja niebezpiecznych metali ciężkich jest zazwyczaj skutkiem błędów żywieniowych. Zwierzęta otrzymują je w paszach. Podobnie jest z antybiotykami i innymi dodatkami paszowymi.
Efekt nie ma jednak żadnego związku z transgenicznością. Szczególną uwagę jako produkty żywnościowe wzbudzają ryby. Jest to spowodowane wysoką częstością wykrywania w nich znacznych stężeń toksyn. Istniała więc obawa występowania u ryb genów kodujących toksyny. Badania nie potwierdziły tych domysłów.
Skażenie mięsa ryb były zazwyczaj spowodowane zanieczyszczeniem wody oraz spożywanych przez nich pokarmów. Stojące wysoko w łańcuchu pokarmowym zwierzęta siłą rzeczy są narażone na kumulację toksyn. Dotychczas u żadnej z ryb transgenicznych i powszechnie spożywanych nie stwierdzono syntezy toksyn. Większym zagrożeniem jest możliwość wydostania się zwierząt transgenicznych z zamkniętych hodowli. Zmodyfikowane geny mogą okazać się czynnikiem selekcyjnym ułatwiającym ich rozprzestrzenienie. Istnieje więc ryzyko zachwiania równowagi ekologicznej. Powtórzyć może się scenariusz znany z eksperymentów z nowymi odmianami roślin, które wyparły lokalne.
Zabezpieczenie takiego scenariusza stanowi pozbawienie zwierząt transgenicznych płodności. Ze względu na szerokie zastosowanie zwierząt transgenicznych w rolnictwie ich produkcja będzie się zapewne rozwijać. Powstaje coraz więcej technik umożliwiających modyfikacje genetyczne. Jeśli w przyszłości zwierzęta będą modyfikowane rutynowo tradycyjne metody hodowlane mogą pójść w zapomnienie. Po co ryzykować przypadkowe zmiany skoro można zamierzony efekt uzyskać z dużą precyzją w laboratorium? Czy tak będzie w przyszłości? Na to pytanie nie ma jeszcze odpowiedzi, pewny jest jednak dalszy rozwój wszystkich gałęzi biotechnologii.
Ecoportal.com.pl, Julian Z. Pankiewicz
