Tworzywa sztuczne
Już od 60 lat tworzywa sztuczne mają szerokie zastosowanie w różnych dziedzinach naszego życia i w przemyśle. Na początku stosowano je jako zamienniki dla tworzyw z surowców naturalnych, a z czasem stały się pełnowartościowymi materiałami o nowych możliwościach.
Dzisiaj tworzywa sztuczne dorównują właściwościami a czasami też wygrywają z takimi materiałami jak: metale, drewno, skóra, włókna naturalne, szkło i wyroby ceramiczne, kauczuk.
Oto niektóre cechy tworzyw sztucznych dzięki którym stały się one tak popularne:
– łatwość formowania wyrobów o skomplikowanych kształtach ,
– stosunkowo dużą, a w wielu przypadkach bardzo dużą odporność chemiczną,
– dobre właściwości mechaniczne i często doskonałe właściwości elektryczne (elektroizolacyjne),
– małą gęstość i związany z tym najczęściej bardzo korzystny stosunek wytrzymałości mechanicznej do gęstości,
– możliwość łatwego otrzymywania wyrobów o estetycznym wyglądzie (barwa i połysk),
– możliwość barwienia i uzyskiwania wyrobów przezroczystych.
Dużą zaletą tworzyw sztucznych jest to że można je stosować w różnorodnej postaci, jako tworzywa konstrukcyjne, materiały powłokowe, spoiwa, kleje i kity oraz włókna syntetyczne. Najważniejszym jednak kierunkiem stosowania tworzyw sztucznych jest używanie ich w charakterze materiałów konstrukcyjnych, do wytwarzania części maszyn i urządzeń oraz przedmiotów powszechnego użytku.
Tworzywa sztuczne posiadają także i wady, które ograniczają ich stosowanie.
Porównując je z metalami mają mniejszą wytrzymałość oraz twardość, mają także problemy z utrzymaniem formy w wysokich temperaturach.
Skład tworzyw sztucznych
Składnikami mogą być:
a) Barwniki, substancje naturalne lub syntetyczne, używane do barwienia różnorodnych materiałów (tkanin, papieru, skór, drewna, tworzyw sztucznych, żywności, kosmetyków).
b) Pigmenty, substancje barwne, w stanie rozdrobnienia stosowane do wyrobu farb oraz barwienia tworzyw sztucznych, włókien syntetycznych, wyrobów ceramicznych, gumy, papieru.
c) Stabilizatory, substancje chemiczne zapobiegające lub opóźniające samorzutne i niekorzystne przemiany chemiczne innych substancji, np. artykułów spożywczych, leków, polimerów, zawiesin i emulsji, do których dodawane są w niewielkich ilościach. Stabilizatory osłabiają działanie czynników termicznych, hydrolitycznych, biologicznych i świetlnych.
d) Napełniacze, wypełniacze, obciążniki, substancje wprowadzane do tworzyw sztucznych, mieszanek gumowych, farb in. w celu poprawy ich własności mechanicznych, elektroizolacyjnych i przeciwpożarowych oraz obniżenia ich ceny.
e) Zmiękczacze, plastyfikatory, ciecze – na ogół oleiste – o małej lotności (np. wysokowrzące estry) lub ciała stałe, które mieszają się homogenicznie z polimerem, nie wchodząc z nim w reakcję. Dodatek zmiękczaczy do polimerów powoduje obniżenie temperatury kruchości i mięknienia oraz podwyższenie odkształcalności i sprężystości.
Postacie handlowe tworzyw sztucznych
Do przetwórstwa na wyroby gotowe dostarcza się tworzyw sztuczne w postaci żywic, tłoczyw lub półwyrobów (półfabrykatów). Żywice sztuczne występują jako tzw. żywice techniczne do bezpośredniego przetwórstwa lub mogą stanowić surowiec wyjściowy do wytwarzania tłoczyw, laminatów, farb i lakierów, klejów i kitów, past lub kompozycji proszkowych do otrzymywania powłok.
a) Żywice techniczne są dostarczane klientom w postaci cieczy o różnej konsystencji, najczęściej gęstopłynnej. W ich skład wchodzą różne środki pomocnicze, takie jak napełniacze, zmiękczacze, pigmenty lub barwniki itp. W zależności od przeznaczenia rozróżniamy takie rodzaje żywic technicznych:
– żywice odlewnicze do wytwarzania odlewów,
– żywice do produkcji gotowych wyrobów z tworzyw wzmocnionych włóknem szklanym (laminatów) ,
– żywice do bezpośredniego wytwarzania powłok ochronnych na metalach,
– żywice do klejenia różnych materiałów,
– żywice do wykonawstwa rdzeni w przemyśle odlewniczym,
– żywice do impregnacji różnych materiałów
Ecoportal.com.pl, mp