Walory ekologiczne materiałów budowlanych.

Lista dostępnych obecnie wyrobów i materiałów budowlanych jest olbrzymia i trudno było by je wszystkie przeanalizować. Dlatego poniżej zaprezentowano wybrane (istotne) grupy materiałów budowlanych oraz istotne ich cechy. Drewno, ceramika budowlana, wyroby wapienno piaskowe, karamzyt, beton lekki, metal, tworzywa sztuczne, farby.

Drewno

Drewno jest jednym z najzdrowszych materiałów budowlanych. Zapewnia właściwą regulację wilgotności powietrza i umożliwia prawidłową wentylację.
W lecie drewno stanowi dobrą ochronę przed zbyt wysokimi temperaturami, w zimie – przed mrozem. Dobrze pochłania dźwięki – domy zbudowane z drewna są ciche i przytulne. Nie zaburzają również naturalnych pól elektrycznych i magnetycznych.
 

Ceramiczne materiały budowlane

Wyroby ceramiczne powstają z gliny w procesie wypalania.
Jak każdy materiał poddany obróbce cieplnej – promieniuje.
W zależności od temperatury wypalania uzyskuje się materiały o różnych własnościach. Generalnie są to materiały kruche, ale o stosunkowo dużej wytrzymałości. W zależności od zastosowania materiały ceramiczne można podzielić na:

• Materiały konstrukcyjne

cegły, pustaki ścienne i stropowe itp. z których budowana jest konstrukcja obiektu

• Materiały pokryciowe

– to wszelkiego rodzaju dachówki ceramiczne stanowiące warstwę wierzchnią dachu.
Materiały wykończeniowe
– to terakota, płytki elewacyjne i okładziny ścienne wewnątrz budynku
 

Wyroby wapienno- piaskowe (silikaty)

Białe wyroby wapienno-piaskowe, tzw. silikaty, są mniej popularne niż ceramiczne materiały budowlane.
A tymczasem są to jedne z najzdrowszych materiałów stosowanych w budownictwie.

Produkuje się je z piasku, wapna i wody. Sposób produkcji jest super ekologiczny – nie stosuje się żadnych toksycznych domieszek, a odpady nie są szkodliwe dla środowiska. Surowce miesza się w silosach, potem trafiają do reaktorów, w których pod wpływem wysokiej temperatury "dojrzewają" kilka godzin. Potem formuje się je w prasach i umieszcza w piecach, gdzie hartowane są gorącą parą wodną.
 

Beton komórkowy

Znany od kilkudziesięciu lat (masowa produkcja rozpoczęła się 1929 roku). Dzięki porowatej strukturze ma dobre właściwości izolacyjne. Powstaje w sposób przypominający wyrastanie ciasta. Do cementu i wapna, które są spoiwem, dodaje się kruszywo w postaci piasku lub popiołu lotnego; do tego spulchniacz – proszek aluminium i środek obniżający napięcie powierzchniowe.
Spulchniacz wchodzi w reakcję z wodorotlenkiem wapnia, w wyniku czego wydziela się wodór. Powstają wtedy tysiące małych porów wypełnionych powietrzem. W ten sposób z 1 m sześc. tak powstałej masy można uzyskać 5 m sześc. gotowego betonu komórkowego.
 

Keramzyt

Do budowy domów stosuje się go dopiero od niedawna.
Podstawowym surowcem do produkcji keramzytu jest glina. Formuje się ją w małe grudki i wypala w tzw. piecu obrotowym w temperaturze 1200 st. C. Powstają w ten sposób różnej wielkości granulki, które są niepalne, mrozoodporne, mało nasiąkliwe i dają się łatwo kroić. Mają dobre właściwości izolacyjne – doskonale nadają się do ocieplania stropów, podłóg i izolacji fundamentów.

W przeciwieństwie do cegieł keramzyt nie zawiera popiołów wielkopiecowych i ma najniższą promieniotwórczość naturalną ze wszystkich wyrobów ceramicznych. Jest lekki, odporny na korozję biologiczną, ma doskonałą termo izolacyjność i dużą wytrzymałość mechaniczną.
 

Betony lekkie

Gdy do betonu doda się różne domieszki organiczne (trociny, wióry lub zrębki), powstanie materiał o zupełnie nowych właściwościach – tzw. beton lekki.

Domy zbudowane z tych materiałów są "zdrowe". Tworzą mikroklimat wnętrza (podobny jak w domach z drewna). Wiórobetony są o 50-75 proc. lżejsze od elementów ceramicznych. Mały ciężar elementów to jednocześnie mniejsze koszty transportu. Dobrze znoszą mróz i deszcz – jeżeli nawet nasiąkną powierzchniowo, szybko oddają wilgoć. Dlatego składowanie pod gołym niebem nic im nie szkodzi. Są łatwe w obróbce, a jednocześnie wytrzymałe. Wadą jest kruchość tego typu materiałów.
 

Metale

Różnorodność zastosowań metali w budownictwie jest ogromna. Najczęściej stosuje się: stal do zbrojenia betonu, kształtowniki ze stali walcowanej, cyn, miedź, stal galwanizowana i aluminium do pokrywania dachów, na rynny i obróbkę blacharską, stal ocynkowana na kanały przewodowe i rozmaite listwy, folię aluminiową do izolacji; ze stali (także z miedzi) wykonuje się też rury wodociągowe, miedzi używa się również na przewody elektryczne.

Oprócz elementów konstrukcyjnych, z metali są wykonane urządzenia w łazienkach – wanny ze stali i żeliwa, armatura z mosiądzu. Poza tym metalowe są grzejniki (stal, żeliwo, aluminium, mosiądz), klamki, zawiasy i inne drobne elementy (gwoździe, śruby itp.).

Wszystkie metale są bardzo cennymi surowcami, a rudy, z których się je otrzymuje są nieodnawialne. Z punktu widzenia ludzkiego zdrowia metale należą do grupy oddziałującej w sposób szkodliwy na ludzki organizm, szczególnie w wypadku nadmiernego stężenia. Stalowe belki, grzejniki i rury z wodą mogą zakłócać naturalnie występujące pole elektromagnetyczne, a metalowe kanały systemów ogrzewania i wentylacji mogą zmieniać równowagę jonów w powietrzu.

Tworzywa sztuczne

Wiele współcześnie stosowanych w budownictwie materiałów to tworzywa sztuczne. Podstawowymi, niekiedy jedynymi składnikami tworzyw sztucznych są otrzymane metodą syntezy chemicznej związki o bardzo dużych cząsteczkach, zwane polimerami syntetycznymi.

Jeśli za podstawę klasyfikacji tworzyw przyjąć zachowanie się polimeru pod wpływem ogrzewania, można rozróżnić tworzywa termoplastyczne, które pod działaniem temperatury ulęgają uplastycznieniu, i tworzywa termoutwardzalne, nie mięknące po ogrzaniu.

Surowcami do otrzymywania tworzyw sztucznych są związki chemiczne uzyskiwane z ropy naftowej i gazu ziemnego. Niektóre tworzywa otrzymuje się przez chemiczną przeróbkę polimerów naturalnych, głównie celulozy. Większość tworzyw to materiały łatwopalne, wydzielające podczas spalania dużo ciepła i – często – toksyczne gazy.

Tworzywa termoplastyczne

– stanowią ponad 80% obecnie produkowanych tworzyw. Wśród najpowszechniej używanych w gospodarstwie domowym są: polichlorek winylu (PCV), polipropylen, polietylen, tworzywa akrylowe, poliamidy, polistyren, poliwęglany i tworzywa celulozowe.

Tworzywa termoutwardzalne

– należą do nich żywice i tworzywa fenolowe, mocznikowe, melaminowe, poliestry, poliuretany i silikony. Polimery są składnikami wielu produktów stosowanych w domu: klejów, farb, materiałów uszczelniających i izolacyjnych, płyt laminowanych do wykładania podłóg, ścian, a polimery włóknotwórcze – do wyrobu włókien na tkaniny, dzianiny, dywany; polimery spienione (pianki) są stosowane w produkcji mebli tapicerowanych.
Tworzywa sztuczne z punktu widzenia ochrony zdrowia i środowiska nie zajmują najlepszego miejsca. Do ich produkcji używane są nieodnawialne surowce – ropa naftowa i gaz ziemny, a ponadto w procesie produkcyjnym, często zanieczyszczającym środowisko, zużywa się ogromne ilości energii. Większość tych materiałów nie rozkłada się biologicznie i nie może być ponownie przetworzona, a narastające odpady zanieczyszczają środowisko przyrodnicze. Wiele produktów, szczególnie wykonanych z tworzyw termoplastycznych mięknących w niskich temperaturach, może stanowić ryzyko dla zdrowia z powodu gazu ulatniającego się pod wpływem ciepła. Syntetyczne materiały i wykładziny łatwo się elektryzują.

Farby

Podstawowym składnikiem farby jest substancja błonotwórcza (olej, żywica, emulsja wodna), w której zawieszone są cząstki pigmentów.

Pigmenty nadają farbie barwę, sprawiają, że jest gęsta i kryjąca (nieprzezroczysta). Są z reguły pochodzenia mineralnego.

Większość farb olejnych produkuje się obecnie z dodatkiem syntetycznej żywicy alkidowej lub epoksydowej oraz benzyny lakowej (produkt naftowy, który zajął miejsce terpentyny). Niektóre farby zawierają dodatek substancji syntetycznych, pozwalających uzyskać powłoki o większym połysku. Coraz więcej farb niespływających zawiera poliuretany.

Farby wodne są zawiesinami pigmentów w wodzie. Należy do nich na przykład mleko wapienne – zawiesina wapna

Źródło: ekoenergia.polska-droga.pl