Złoża biologiczne
Złoża biologiczne to budowle składające się z trzech elementów: ruszt podtrzymujący, obudowa oraz wypełnienia złoża( kamienie, koks, kolby kukurydziane).
Praca złoża polega na tym, że w wyniku grawitacyjnego przepuszczania ścieków przez złoże następuje proces namnażania mikroorganizmów na wypełnieniu złoża i tworzeniu się błony biologicznej, odpowiadającej za pracę złoża. W skład błony biologicznej wchodzą: bakterie śluzowate, na bazie których namnażają się pierwotniaki osiadłe, a następnie obserwuje się występowanie wrotków i ameb. W momencie, gdy obserwujemy namnażanie wrotków to znak, że błona biologiczna jest dobrze wykształcona.
W złożu biologicznym możemy zaobserwować różne jego barwy, które charakteryzują jego stan:
-
beżowa do brązu – w przypadku dobrego natlenienia;
-
biała – w przypadku niedotlenienia i obecności bakterii siarkolubnych;
-
czarna – całkowite zniszczenie błony i obumieranie mikroorganizmów.
Kiedyś wysokość złóż wynosiła 2-2,5m i były to złoża ciężkie i ze względu na ich funkcjonowanie były wycofywane z użytku do momentu, gdy w latach 80-tych XX wieku zaczęto wymieniać wypełnienia naturalne na wypełnienia sztuczne (różnorodne kształtki z tworzyw sztucznych). Zaczęto również stosować lżejsze obudowy z tworzyw sztucznych.
Na pracę złóż wpływają następujące czynniki:
-
obciążenie ładunkiem biologicznym;
-
obciążenie hydrauliczne powierzchni złoża wyrażone w ilościach ścieków dopływających do złoża w m3 na m2 powierzchni;
-
temperatura;
-
zawartość zanieczyszczeń w ściekach doprowadzonych do złoża biologicznego, zanieczyszczenia toksyczne (metale ciężkie) nie ulegające rozkładowi biologicznemu;
-
budowa złoża (czas kontaktu ścieków z e złożem, stopień natlenienia, usuwanie ze złoża obumarłej materii organicznej).
W zależności od czasu kontaktu ścieków z wypełnieniem złoża rozróżniamy następujące typy złóż:
-
Zalewane – wprowadzanie jednorazowo na wypełnienie dużej ilości ścieków i pozostawienie ścieków na złożu na 2 godziny, po tym czasie ścieki odprowadza się i wprowadza następną objętość ścieków. Niestety ten typ złóż ma wady: występuje możliwość zatykania przestrzeni między złożem a obumierającą błoną, występowanie plagi muszek, brzydkiego zapachu.
-
Zraszane – ścieki przepływają przez złoże w sposób grawitacyjny i ciągły. Równocześnie do złoża dopływa tlen, który powoduje nadmiar błony biologicznej, w wyniku czego następuje jej obumieranie. Obumarła błona jest przenoszona przez przepływające ścieki, co nie powoduje zatykania złoża.
-
Obrotowe – w tym złoży występuje dodatkowo bęben obrotowy lub tarcza z błoną biologiczną, co zapewnia dodatkowy dopływ tlenu. Bęben lub tarcza powoduje także obsuwanie się nadmiaru błony biologicznej do osadnika.
W zależności od obciążenia doprowadzanego na złoże rozróżniamy typy złóż:
-
nisko obciążone – ładunek <0,4kg BZT5/m3*d, wysokość 0,9-2,4m; zaliczamy do nich złoża zbudowane z materiałów naturalnych;
-
wysoko obciążone – max ładunek zanieczyszczeń 0,4-0,96kg BZT5/m3*d co uzależnione jest od temperatury; zaliczamy do nich złoża spłukiwane
-
bardzo wysoko obciążone – ładunek >0,96kg BZT5/m3*d; zaliczamy do nich złoża żwirowe.
Złoża biologiczne posiadają nie tylko zdolność usuwania związków organicznych węglowych (BZT5), ale także zachodzą w nich procesy rozkładu innych związków organicznych i usuwanie związków fosforu.
złoża zraszane
Ecoportal.com.pl