Jaka powinna być wilgotność zboża do przechowywania?

Odpowiednie przechowywanie decyduje o możliwości wykorzystania ziarna do celów żywieniowych. Wśród jego najważniejszych parametrów znajduje się natomiast wilgotność. Zbyt wysoka wywołuje zmiany biochemiczne oraz mikrobiologiczne, przez co skraca czas bezpiecznego składowania. Zbyt niska może natomiast zwiększać podatność na uszkodzenia. Jaka jest zatem optymalna, bezpieczna wilgotność ziarna do przechowywania? Wyjaśniamy!

Czym jest wilgotność ziarna?

Wilgotność ziarna jest jednym z najważniejszych parametrów decydujących o jego jakości. Mówi o zawartości wody w zbożu. Można ją mierzyć zarówno na polu, jak i w miejscu przechowywania ziarna. Bardzo ważne jest, aby określić poziom wilgotności ziarna jeszcze przed zbiorem – w ten sposób ocenia się jego przydatność do przechowywania.

Podczas dojrzewania ziarna zachodzą w nim procesy biochemiczne polegające głównie na przemianie cukrów w skrobię przy jednoczesnym ubytku wody. Dlatego wysoka wilgotność ziarna występuje na początku tego procesu, a z czasem uzyskuje się ziarno bardziej dojrzałe i suche.

Jaka wilgotność zboża do przechowywania jest najlepsza?

Bezpieczna wilgotność ziarna zależy od rodzaju zboża oraz okresu przechowywania. Optymalne wartości wynoszą:

• dla pszenicy, żyta, pszenżyta, jęczmienia oraz owsa przechowywanych do 6 miesięcy – do 14%,
• dla pszenicy, żyta, pszenżyta, jęczmienia oraz owsa przechowywanych powyżej 6 miesięcy – do 13%,
• dla rzepaku przechowywanego do 6 miesięcy – 8%,
• dla rzepaku przechowywanego powyżej 6 miesięcy – 7%,
• dla kukurydzy przechowywanej przez 6-12 miesięcy – 14%,
• dla kukurydzy przechowywanej powyżej 12 miesięcy – 13%

Aby móc bezpiecznie przechowywać zebrane ziarno przez wybrany okres, należy się upewnić, że jego wilgotność nie przekracza wskazanych wyżej poziomów. Warto zauważyć, że np. dla rzepaku wartości dotyczące optymalnej wilgotności są znacznie niższe niż w przypadku pszenicy, żyta czy kukurydzy.

Należy pamiętać, że przechowywanie mokrego ziarna zwiększa ryzyko wystąpienia szkodników, w tym gryzoni, owadów czy larw. Ich usunięcie jest natomiast praktycznie niemożliwe bez szkody dla zboża, dlatego taka sytuacja może skutkować powstawaniem olbrzymich strat. Wilgoć, szczególnie w połączeniu z wysoką temperaturą, sprzyja także rozwojowi pleśni i grzybów, dlatego ten parametr jest tak istotnym elementem magazynowania zboża.

Bezpieczna wilgotność ziarna – jak ją zmierzyć?

Obecnie rolnicy mogą zmierzyć wilgotność ziaren za pomocą specjalnych przyrządów. Ułatwia to kontrolę tego parametru oraz pozwala się upewnić, że zboże jest przystosowane do przechowywania. Profesjonalne mierniki wilgotności zboża różnią się sposobem działania. Niektóre z nich wykorzystują prąd zmienny – opór na jego działanie pozwala sprawdzić wilgotność ziarna. Inne wykorzystują mechanizm miażdżenia i ściskania zbóż w kontrolowanych warunkach. Mierniki mogą też mierzyć temperaturę ziarna, pozwalając na kompleksowe sprawdzenie jego przygotowania do przechowywania. Są łatwe w obsłudze i podają natychmiastowe wyniki, dzięki czemu stanowią bardzo duże ułatwienie dla rolników. Nowoczesne urządzenia tego typu zapewniają też dużą dokładność do 0,5%.

Miernik należy dopasować do rodzaju uprawianego zboża. Warto też wybrać urządzenie lekkie i poręczne, łatwe do stosowania w polu. Profesjonalny sprzęt tego typu pozwoli Ci się upewnić, że ziarno jest gotowe do zbioru i odpowiednio przystosowane do przechowywania.

Wilgotność przechowywanego ziarna – podsumowanie

Wilgotność i temperatura ziarna to najważniejsze czynniki wpływające na możliwość jego przechowywania. Wilgotne ziarno przechowywane w zbyt wysokiej temperaturze może się bardzo szybko psuć, poddając działaniu ple%CLS