Ekoturystyka na obszarach wiejskich

Ekoturystyka na obszarach wiejskich utożsamiana jest z wypoczynkiem w atestowanych, ekologicznych gospodarstwach rolnych, zainteresowanie tą formą wypoczynku wynika z faktu pozytywnego wpływu środowiska wiejskiego na nasze zdrowie, zarówno fizyczne jak i psychiczne, oraz rosnącej popularności żywności ekologicznej.

Prekursorem rozwoju ekoturystyki w Polsce jest ECEAT-Poland: Europejskie Centrum Rolnictwa Ekologicznego i Turystyki w Polsce. Działalność stowarzyszenia polega przede wszystkim na propagowaniu rolnictwa ekologicznego poprzez promowanie turystyki w ekogospodarstwach, a także edukacji, ochrony środowiska naturalnego oraz tradycji i kultury polskiej wsi.
Ekoturystyka w gospodarstwach rolnych, staje się coraz bardziej popularną formą wypoczynku. Świadczy o tym wzrastająca wciąż liczba gości wypoczywających w ekogospodarstwach.

W ciągu dziesięciu lat istnienia ECEAT-Poland realizował wiele projektów; wśród nich wymienić można następujące:
• Wspólna Kampania na rzecz Rolnictwa Ekologicznego
• Edukacja ekologiczna w ekogospodarstwie – nowe formy współpracy wieś-miasto
• Ekoturystyka w gospodarstwach szansą rozwoju dla gminy
• Ekoturystyka zorganizowana – trasy piesze, rowerowe i konne w Karkonoszach i Karpatach
• Warsztaty artystyczne w ekogospodarstwach (gra na bębnach, malowanie, ceramika i rzeźba).
• Rozwój Ekologicznej Świadomości – współpraca
• Promocja ekoturystyki w Bilateralnym Rezerwacie Biosfery Karkonosze/Krkonose – współpraca
• Wzmocnienie sytuacji społeczno-ekonomicznej kobiet prowadzących lub współprowadzących gospodarstwa – projekt demonstracyjny w rejonie Stryszowa,
• Gospodarstwa ECEAT a ochrona przyrody,
• Eko edukacja szansą rozwoju lokalnego.

Czynnikami decydującymi o możliwościach rozwoju agroturystyki są obiekty trwałe, tkwiące w terenie i możliwości geograficzne. Polska ma korzystne przyrodniczo-krajobrazowe warunki do rozwoju agroturystyki. Wśród czynników wpływających na rozwój agroturystyki można wyróżnić, tzw. czynniki stałe i zmienne.
Walory przyrodnicze i kulturowe można uznać jako czynniki stałe. Najważniejsze w rozwoju agroturystyki jest środowisko naturalne. Z danych Państwowej Inspekcji Ochrony Środowiska wynika, że prawie połowa obszaru Polski to tereny względnie czyste lub tylko nieznacznie skażone. Te obszary są bogate w duże zbiorowiska różnego rodzaju roślinności naturalnej, co ma istotne znaczenia w rozwoju agroturystyki.

Szczególnie bogatymi rejonami w roślinność naturalną są:
• dorzecze Narwi,
• Puszcza Knuszyńska,
• Pomorze Zachodnie,
• Ziemia Lubuska,
• Karpaty.

W Polsce istnieje wiele parków narodowych. Tereny te wyróżniają się bogatą, niespotykaną roślinnością i ukształtowaniem terenu. Wraz z innymi obszarami wyróżniającymi się bogactwem w naturalną roślinnością obejmują one niemal cały kraj. O rozwoju agroturystyki decyduje również ukształtowanie terenu, tzn. góry, rzeki, jeziora, lasy. Polska charakteryzuje się dużym zróżnicowaniem ukształtowania terenu. Znajdują się tutaj niemal wszystkie formy terenu preferowane przez turystów, tzn. góry, morze, pojezierza, przyrzecza. Te wszystkie elementy powodują, że Polska jest krajem atrakcyjnym dla turystów, chcących spędzić wakacje aktywnie oraz w kontakcie z naturalnym środowiskiem. Zatem samo środowisko naturalne i ukształtowanie sprzyjają rozwojowi agroturystyki.

O rozwoju agroturystyki decyduje również ukształtowanie terenu, tzn. góry, rzeki, jeziora, lasy. Polska charakteryzuje się dużym zróżnicowaniem ukształtowania terenu. Znajdują się tutaj niemal wszystkie formy terenu preferowane przez turystów, tzn. góry, morze, pojezierza, przyrzecza. Te wszystkie elementy powodują, że Polska jest krajem atrakcyjnym dla turystów, chcących spędzić wakacje aktywnie oraz w kontakcie z naturalnym środowiskiem. Zatem samo środowisko naturalne i ukształtowanie sprzyjają rozwojowi agroturystyki.
O rozwoju agroturystyki decyduje również ukształtowanie terenu, tzn. góry, rzeki, jeziora, lasy. Polska charakteryzuje się dużym zróżnicowaniem ukształtowania terenu. Znajdują się tutaj niemal wszystkie formy terenu preferowane przez turystów, tzn. góry, morze, pojezierza, przyrzecza. Te wszystkie elementy powodują, że Polska jest krajem atrakcyjnym dla turystów, chcących spędzić wakacje aktywnie oraz w kontakcie z naturalnym środowiskiem. Zatem samo środowisko naturalne i ukształtowanie sprzyjają rozwojowi agroturystyki.

Jak wykazują badania przeprowadzone wśród turystów, najczęściej wymienianym motywem wyboru wsi na miejsce urlopu jest chęć wypoczywania w kontakcie z czystą, nie skażoną przyrodą. Jakie z tego wnioski dla biznesu turystycznego? Otóż diametralnie musi zmienić się stosunek do ochrony środowiska. Jeszcze dzisiaj ekologia traktowana jest czasami drugoplanowo. Wprawdzie w deklaracjach uznaje się ochronę środowiska za ważny problem, ale gdy dochodzi do konkretnych działań, bywa tak, że ochrona środowiska przegrywa i odkładana jest na „lepsze czasy”. Tymczasem w turystyce czyste środowisko to niezbędny warunek osiągania dochodów. Tutaj wyraźnie widać, że ochrona środowiska się opłaca, przynosi wymierne, finansowe korzyści, bowiem nikt nie będzie chciał wypoczywać w zanieczyszczonym i zdegradowanym środowisku. Ochronie muszą podlegać nie tylko walory przyrodnicze (woda, powietrze, gleby, roślinność), ale całe otoczenie łącznie z krajobrazem i zabudową.

Chodzi po prostu o dbałość o estetykę, harmonię w przyrodzie i architekturze, czystość na co dzień. Ochrona środowiska, to w tym przypadku ochrona konkretnych walorów turystycznych, a nie tylko piękna, lecz odległa idea. Niestety, krajobraz wiejski został w wielu miejscowościach zdegradowany, panuje bałagan zabudowy, nowe budynki są bezstylowe, występuje duża liczba prowizorycznych przybudówek. W niektórych rejonach ogród i sad przydomowy należą do rzadkości. A przecież właśnie zieleń pozwala ukryć brzydotę architektury i to niewielkim kosztem (drzewa, pnącza, żywopłot). Zieleń ponadto stwarza mikroklimat, zatrzymuje ptaki, a niektóre jej rodzaje w naturalny sposób oczyszczają glebę. Stanowi jeden z głównych walorów wsi. Likwidowanie zieleni, zasypywanie stawów, oczek, rekultywacja terenów podmokłych sprawiają, że krajobraz staje się mniej malowniczy, a równowaga ekologiczna zostaje zakłócona.

Największe zmiany wystąpiły tam, gdzie mamy do czynienia z bardzo intensywnym rolnictwem. Natomiast w rejonach o słabych glebach, niskiej urodzajności, czyli na terenach o małym znaczeniu dla rolnictwa, krajobraz nie jest tak mocno zdegradowany ingerencją człowieka. Tam, gdzie rolnictwo jest mało intensywne, a nawet tradycyjne, można znaleźć najlepsze tereny dla turystyki. Takie tereny oferują z reguły więcej atrakcji przyrodniczych, ale nie zawsze dysponują szerokim zakresem usług dla turystów.

Ecoportal.com.pl Julian Z Pankiewicz