Dyplom z przyszłością
W niedalekiej przyszłości rynek pracy ulegnie wielu zmianom. Prawdopodobnie praca na etat stanie siê rzadkością.
. 17 miliardów na polską ekologiê
Zast±pi j± praca kontraktowa, któr± bêdziemy zmieniaæ przynajmniej kilka razy w ¿yciu. W wyborze studiów kandydaci powinni uwzglêdniæ takie prognozy.
Tegoroczna rekrutacja na studia z pewno¶ci± nie bêdzie ró¿ni³a siê bardzo od tej sprzed roku czy nawet sprzed kilku lat. Lista najpopularniejszych kierunków nie zmienia siê drastycznie. Moda na psychologiê, marketing i zarz±dzanie, socjologiê oraz turystykê wci±¿ trwa. Coraz wiêkszym zainteresowaniem ciesz± siê te¿ takie kierunki, jak ochrona ¶rodowiska, public relations, zarz±dzanie personelem, a tak¿e pedagogika.
Na tych kierunkach tysi±ce maturzystów bêdzie musia³o pokonaæ od kilku do kilkunastu kandydatów na jedno miejsce. Ci najlepsi zostan± przyjêci, a za trzy-piêæ lat na rynku pracy pojawi± siê rzesze nowych specjalistów tych bran¿. Mo¿e siê jednak okazaæ, ¿e absolwenci obleganych kierunków nie znajd± pracy w zawodzie.
Dlatego zanim podejmiesz decyzjê o wyborze, zastanów siê dobrze, co chcesz robiæ w ¿yciu. Je¶li podczas studiów bêdziesz naprawdê dobrym studentem, a co wa¿niejsze wybrana tematyka pasjonuje ciê, twoja przysz³o¶æ jest raczej bezpieczna. Na rynku pracy nie ma jednak miejsca dla absolwentów topowych kierunków ze ¶rednim czy nawet miernym poziomem wiedzy. Co roku na tysi±ce osób, które ukoñczy³y topowe kierunki, nie czeka tyle samo etatów. – Do naszego biura przysz³a kiedy¶ dziewczyna, która skoñczy³a psychologiê. Podczas studiów nie martwi³a siê o przysz³o¶æ. Nie zadba³a o sta¿e i pracê. By³a bardzo zaskoczona, ¿e mimo i¿ jest w elicie – pokona³a kilkana¶cie osób na jedno miejsce podczas egzaminu na studia – to nie ma dla niej zbyt wielu ofert pracy. Niestety rynek siê zape³nia i w¶ród kandydatów na stanowiska dla psychologów panuje ogromna konkurencja – opowiada pani Katarzyna z biura karier Uniwersytetu £ódzkiego.
Poni¿ej zamieszczamy krótkie opisy topowych kierunków. Mamy nadziejê, ¿e pomog± ci one dokonaæ w³a¶ciwego wyboru.
Pedagogika
Przysz³y pedagog powinien mieæ szerokie zainteresowania humanistyczne i spo³eczne. A tak¿e na dobrym poziomie znaæ jêzyk obcy.
Choæ pedagogika nie zawsze jest kierunkiem pierwszego wyboru, na szczê¶cie trafia tam wielu entuzjastów tej dziedziny. – Nie da siê owocnie studiowaæ tego kierunku bez pasji i silnej motywacji. Pedagog to zawód spo³eczny. Nie ³atwy i niestety czêsto s³abo p³atny. ¯eby dobrze wykonywaæ swoj± pracê, trzeba lubiæ ludzi i pracê z nimi, anga¿owaæ siê w dzia³ania na rzecz spo³eczeñstwa, przede wszystkim ma³ych spo³eczno¶ci lokalnych – opowiada Anna Kostrzewa, absolwentka pedagogiki z £odzi. Niezbêdne s± zatem umiejêtno¶ci komunikacyjne. I choæ studia nie s± nastawione na odsiew uczniów, to przyda siê te¿ odporno¶æ na stres, szczególnie w przysz³ej pracy. Preferowana jest równie¿ samodzielno¶æ i odpowiedzialno¶æ.
W ci±gu roku akademickiego zdaje siê oko³o o¶miu egzaminów, na wy¿szych latach mniej. Studenci pedagogiki czêsto ³±cz± ten kierunek ze studiami z psychologii, socjologii oraz jêzykami obcymi. Najczê¶ciej pojawiaj±ce siê specjalizacje to pedagogika miêdzykulturowa, psychologia relacji miêdzyludzkich, resocjalizacja, pedagogika wieku dzieciêcego oraz diagnostyka i terapia wychowawcza.
Mimo ¿e kierunek od lat cieszy siê ogromnym zainteresowaniem, rynek pracy wci±¿ ch³onie absolwentów tego kierunku – w instytucjach zajmuj±cych siê szkoleniami, miejskich i gminnych o¶rodkach pomocy spo³ecznej, domach pomocy spo³ecznej, domach dziecka, poradniach psychologiczno-pedagogicznych, instytucjach kulturalno-o¶wiatowych, organizacjach pozarz±dowych i szko³ach jêzykowych. Na absolwentów ze specjalno¶ci± edukacja pocz±tkowa z wczesnym nauczaniem jêzyka angielskiego czeka praca w przedszkolach i szko³ach.
Blaski i cienie kariery prawnika w Polsce
Psychologia
Zg³êbienie mechanizmów rz±dz±cych ludzkimi emocjami, poznaniem, ocenami, pogl±dami i zachowaniami – to podstawowe przedmioty studiów psychologicznych. Kszta³c± one tak¿e umiejêtno¶ci nawi±zywania kontaktu i rozmowy, obserwacji, eksperymentowania, pomagania, a tak¿e czasem do¶æ dobrze psychoterapii (najczê¶ciej jednak, by lepiej poznaæ ten rodzaj pomocy, trzeba doszkoliæ siê poza uczelni±). Ale ¿eby te nabyte umiejêtno¶ci i wiedza teoretyczna zosta³y dobrze wykorzystane dla dobra przysz³ych klientów, studenci psychologii, musz± byæ ciekawi innych ludzi, otwarci na inno¶æ i ró¿norodno¶æ.
Psychologia to nie tylko tematyka zwi±zana z rozwi±zywaniem problemów miêdzyludzkich. Na studiach du¿o jest te¿ wiedzy z dziedzin, do których nauka ta wnios³a wiele nowego, tj. zarz±dzania, organizacji, reklamy, marketingu i PR. Dobry psycholog to równie¿ dobry naukowiec. Tak wiêc ci, dla których kierunek ten kojarzy siê tylko z zainteresowaniami humanistycznymi, mog± byæ zdziwieni egzaminami z metodologii, logiki i oczywi¶cie statystyki.
Psychologia jako dziedzina nauki jest wiedz± bardzo przydatn±. Dlatego zapewne kierunek ten cieszy siê tak ogromn± popularno¶ci±. A dobrze wykszta³ceni psychologowie ciesz± siê na rynku pracy presti¿em, maj± wiele ofert zatrudnienia i dobre zarobki.
Niestety nadal spo³eczne wyobra¿enie tego zawodu nie nale¿y do najlepszych. I w ¿aden sposób nie przystaje do tego, co psycholog potrafi i czym siê zajmuje. Od lat pokutuje obraz psychologa albo zamy¶lonego dziwaka, wpatrzonego w pacjenta le¿±cego na kozetce, albo szamana, który rozgryza ludzkie serca i umys³y, wrêcz czyta w my¶lach. – Psycholog to te¿ cz³owiek, w ¿yciu prywatnym równie¿ pope³nia b³êdy przy spostrzeganiu i ocenie ludzi. Studia te na pewno nie sprawiaj±, ¿e potrafimy czytaæ z ludzi jak z otwartej ksi±¿ki. Na pewno jednak uwra¿liwiaj± i pomagaj± zrozumieæ mechanizmy rz±dz±ce naszym zachowaniem – mówi Marta Jakubowska studentka psychologii na Uniwersytecie Jagielloñskim.
Public relation
Znany pionier public relations Edward Bernays wierzy³, ¿e specjali¶ci tej dziedziny powinni byæ lud¼mi o wysokim poziomie wiedzy ogólnej i szerokich zainteresowaniach, bo w³a¶nie tacy ludzie najlepiej radz± sobie w roli specjalistów od PR.
Celem studiów z zakresu PR jest przygotowanie studentów do samodzielnego prowadzenia i kierowania dzia³em PR w przedsiêbiorstwie, tworzenia wizerunku firmy poprzez kontakty z mediami oraz dzia³ania promocyjne.
Absolwenci poznaj± metody i techniki organizowania i prowadzenia dzia³alno¶ci public relations w instytucji lub firmie. Zdobywaj± praktyczne umiejêtno¶ci organizowania kampanii medialnych i spo³ecznych, wykorzystywania nowoczesnych technik multimedialnych oraz pracy na stanowisku rzecznika prasowego.
Najczê¶ciej spotykane przedmioty na tym kierunku to: etyka dziennikarska, komunikacja i retoryka, techniki medialne, dziennikarstwo, public relations wewnêtrzny, public affair, media relations oraz rzecznictwo prasowe, psychologia kontaktów miêdzyludzkich z elementami negocjacji, a tak¿e marketing i reklama.
Proponujemy kierunki, które pozwol± po³±czyæ pasjê i dobry zawód
Socjologia
Podczas studiów bardzo przyda siê znajomo¶æ historii, geografii, wiedzy o spo³eczeñstwie i ¶wiecie wspó³czesnym. Trzeba mieæ opanowane tak¿e podstawy matematyki, bo wiele praktycznych zadañ wykorzystuje elementy logiki i statystyki.
Socjolog to osoba maj±ca oczy otwarte na zjawiska zachodz±ce w spo³eczeñstwie, nastawiona na kontakt z otoczeniem i komunikatywna. Przydatna jest wiêc spostrzegawczo¶æ, umiejêtno¶æ kojarzenia faktów i dedukcji. Studia uwa¿ane s± za trudne. Mimo to dziêki elastycznemu programowi zajêæ i mo¿liwo¶ci wybierania przedmiotów spora grupa studentów podejmuje naukê na drugim kierunku.
Na pytanie, jaki los czeka absolwenta po socjologii, Magda Majewska, pisz±ca w³a¶nie pracê magistersk± na tym kierunku, odszukuje w notesie wypowied¼ swojego profesora w tej sprawie: – Socjologia dostarcza wiedzy, bez której organizacje spo³eczne, polityczne i biznesowe, a tak¿e media i wszelkie inne dziedziny komunikacji spo³ecznej nie s± w stanie skutecznie funkcjonowaæ. Przygl±daj±c siê ¿yciu spo³ecznemu z bliska, socjolog lepiej ni¿ inni dostrzega zmiany w ¿yciu spo³ecznym i szybciej siê do nich dostosowuje. Jest to du¿y atut na dzisiejszym rynku pracy – czyta i dodaje w³asn± opiniê: – Wiedza socjologiczna ma uniwersalne zastosowanie, bo odnosi siê do wielu aspektów naszego ¿ycia.
Socjologia g³ównie kszta³ci badaczy praktyków. Uczy przeprowadzaæ badania sonda¿owe, wywiady pog³êbione, grupowe itd. z u¿yciem narzêdzi analizy statystycznej. Absolwenci tego kierunku s± poszukiwani w wielu zawodach – zanim jaki¶ produkt pojawi siê na rynku, trzeba sprawdziæ, jak bêdzie odbierany przez konsumentów, polityk chce wiedzieæ, jakie ma szanse w najbli¿szych wyborach, a spo³eczeñstwo jest ciekawe badañ sonda¿owych. Po odbyciu praktyk i specjalistycznego przeszkolenia mo¿na znale¼æ pracê w agencjach badawczych, reklamowych, marketingowych, bankach, sieciach handlowych, administracji, organizacjach samorz±dowych i ministerstwach, a tak¿e dzia³ach HR (human resources, czyli zarz±dzanie zasobami ludzkimi).
Turystyka i rekreacja
W ostatnich kilkunastu latach obserwujemy w Polsce ¿ywio³owy rozwój turystyki, zarówno zwi±zanej z naszymi wyjazdami za granicê, jak i przyjazdami turystów z zagranicy do nas. Na przestrzeni kilku ostatnich lat w Polsce powsta³o tysi±ce wiêkszych i mniejszych biur podró¿y. Ka¿dego roku otwierane s± nowe pensjonaty, hotele i o¶rodki wypoczynkowe. Do naszego kraju dotar³o w koñcu, ¿e turystyka to jedna z najbardziej dynamicznie rozwijaj±cych siê dziedzin gospodarki ¶wiatowej, z której s± wielkie pieni±dze. To wszystko rodzi zapotrzebowanie na odpowiednio przygotowan± nowoczesn± kadrê turystyczn±.
Na studiach potrzebna bêdzie dobra znajomo¶æ geografii, historii i jêzyka obcego. Przed wyborem uczelni nale¿y siê zastanowiæ nad tym, co chcemy robiæ po studiach, bo turystykê mo¿na studiowaæ zarówno na wydziale zarz±dzania, gdzie jest podej¶cie bardziej ekonomiczne, jak i na Akademii Wychowania Fizycznego. Najpopularniejsze specjalizacje na tym kierunku to hotelarstwo i gastronomia, obs³uga ruchu turystycznego, turystyka zdrowotna (studenci tego kierunku zdobywaj± m.in. wiedzê z zakresu odnowy biologicznej, mog± równie¿ uzyskaæ kwalifikacje masa¿ysty), geoturystyka (g³ówne ¼ród³a tego rodzaju turystyki to m.in. wysokie szczyty gór, sto¿ki wulkaniczne, pustynie, wybrze¿a morskie, kaniony i prze³omy rzeczne, ostañce skalne, w±wozy, wodospady, jeziora, rzeki, ¼ród³a, ¿³obki krasowe, itp. Na absolwentów tej specjalizacji czeka praca w parkach krajoznawczych, urzêdach gminy i oczywi¶cie biurach turystycznych).
Turystyka to studia czasoch³onne, ale przyjemne i niezwykle praktyczne. Na AWF przedmioty sportowe stanowi± nawet 30 proc. zajêæ. Mo¿na zdobyæ wiele uprawnieñ: instruktora narciarstwa, wspinaczki górskiej, kajakarstwa, survivalu, ¿eglarstwa, je¼dziectwa, p³ywania itd. Do najciê¿szych przedmiotów nale¿±: fizjologia, gdzie nale¿y zdaæ dwuetapowe egzaminy teoretyczne i wydolno¶ciowe, a tak¿e statystyka.
A co po studiach? Wa¿ne, by znale¼æ niszê zgodnie ze swoimi zainteresowaniami i specjalizacj±, np. po ukoñczeniu specjalistycznego kursu mo¿na pracowaæ jako pilot wycieczek lub ich organizator w biurach podró¿y, mo¿na te¿ za³o¿yæ w³asn± firmê.
Ochrona ¶rodowiska
Specyfik± tych studiów jest silny zwi±zek z przyrod±, praktyki zawodowe, czyli bezpo¶rednie przeniesienie nauki do praktyki oraz bazowanie na do¶wiadczeniach prowadzonych na ¿ywych organizmach, czyli glebie, ¶rodowisku, ro¶linach i zwierzêtach.
Na studiach wymagane jest zainteresowanie biologi±, przyrod± i ekologi±. Jednak nie sa to studia wy³±cznie dla zapalonych ekologów. Kierunek ten jest interdyscyplinarny. Oprócz charakterystycznych dla ochrony ¶rodowiska zagadnieñ, tj. klimatologia, geologia, geomorfologia, podczas studiów trzeba bêdzie te¿ zdaæ egzamin z ekonomii, makroekonomii i prawa. A na uczelniach politechnicznych równie¿ wiedzy technicznej, np. jak zbudowany jest filtr odsiarczaj±cy na kominy. – W dzisiejszych czasach ekologia to ju¿ nie przywi±zywanie siê do drzew czy dzia³ania Greenpeace, ale przede wszystkim pozyskiwanie ¶rodków na dzia³alno¶æ proekologiczn± – mówi Bartek Dana, absolwent ochrony ¶rodowiska na Uniwersytecie £ódzkim. – Podczas studiów trzeba nauczyæ siê, jak wykorzystaæ instrumenty prawne do efektywnej i nawet efektownej obrony przyrody – dodaje Bartek.
Absolwenci tego kierunku mog± pracowaæ w urzêdach, pisaæ projekty unijne z zakresu ochrony ¶rodowiska oraz realizowaæ kampanie spo³eczne proekologiczne.
Zarz±dzanie personelem
To wybór tych osób, które chc± byæ odpowiedzialne za zarz±dzanie jednym z kluczowych czynników decyduj±cych o powodzeniu w biznesie. Tym czynnikiem s± ludzie tworz±cy organizacjê, ich umiejêtno¶ci, zaanga¿owanie i aspiracje.
Dla wielu studia te s± nie tylko pomys³em na ciekaw± pracê, ale te¿ pasjonuj±c± podró¿± w ¶wiat ludzkich zachowañ i motywacji. Kandydaci na zarz±dzanie musz± cechowaæ siê du¿± wiedz± ogóln±, dobr± wiedz± matematyczn± oraz spostrzegawczo¶ci± i komunikatywno¶ci±. W kontaktach z personelem przydadz± siê te¿ empatia i umiejêtno¶æ rozwi±zywania konfliktów oraz szerokie spojrzenie na problem. Szczególnie w ocenie pracowniczej przydatne jest widzenie dalekosiê¿ne i obiektywizm.
Na kierunku oprócz wiedzy ogólnej z dziedziny prawa pracy, filozofii, geografii gospodarczej, psychologii i socjologii, mo¿na dowiedzieæ siê wiele na tematy bardziej ¶cis³e, jak: mikro- i makroekonomia, badania rynkowe, finanse, rachunkowo¶æ, statystykê. Du¿o jest te¿ zajêæ, zwi±zanych z zagadnieniami organizacyjnymi, takich jak: zachowania organizacyjne, zarz±dzanie firm±, zarz±dzanie marketingowe, etyka biznesu, komunikacja spo³eczna i negocjacje. W praktyce studenci powinni opanowaæ umiejêtno¶æ budowania zespo³ów, kontrolingu personalnego, ich motywacji oraz budowania ocen pracowniczych.
Janina Stachowska, absolwentka studiów podyplomowych z zarz±dzania personelem Wy¿szej Szko³y Zarz±dzania Personelem: – Dla mnie studia te mia³y byæ impulsem do dalszej edukacji. Ju¿ na studiach z zarz±dzania interesowa³a mnie ta tematyka, pisa³am nawet prace z dziedziny HR. Lubiê pracê z lud¼mi i ciekawi± mnie zagadnienia zwi±zane z motywowaniem ludzi oraz pobudzaniem ich rozwoju. Na podyplomowych niestety nie dowiedzia³am siê niczego nowego, ale na pewno ugruntowa³am swoj± wiedzê z tej dziedziny. My¶lê, ¿e studia te pozwoli³y mi zwiêkszyæ swoje szanse na rynku pracy. W koñcu w ka¿dej wiêkszej firmie jest dzia³ HR – dodaje.
Emilia Kasperczak, GW
