Ekologia jest droga – korzystajmy z unijnych pieniędzy

Ekologia jest bardzo ważna dlatego warto się dowiedzieć, jak można ją sfinansować w swoim przedsiębiorstwie.

Kwestie ochrony środowiska wysunęły się w Polsce w ostatnich latach na pierwszy plan doniesień medialnych za sprawą kontrowersji wokół budowy obwodnicy autostrady Via Baltica, która ma biec przez unikalną Dolinę Rospudy – obszar objęty ochroną w ramach projektu Natura 2000.

Należy podkreślić pozytywy wiążące się z rozgłosem wokół tej sprawy. Oprócz argumentów ściśle ekologicznych, eksponowany jest bardzo silnie argument finansowy – wreszcie szerszemu ogółowi pokazano, że unijne programy pozwalają uzyskać dofinansowanie projektów, które w innym wypadku trzeba by opłacić z własnej kieszeni. Świadomość tych rozległych możliwości jest jednak w polskim społeczeństwie wciąż jeszcze zbyt niska.

 Ile jest warta ekologia?

O ile w samorządach funkcjonują komórki mające za zadanie szukanie dróg dojścia do funduszy i pisanie odpowiednich projektów, o tyle w przedsiębiorstwach, zwłaszcza tych małych i średnich, często brak czasu i chęci do poważnego zainteresowania się problematyką funduszy europejskich. Dlatego to na polu prywatnych inicjatyw poszczególnych firm, tkwią ogromne rezerwy w wykorzystaniu unijnych środków. Tymczasem do wzięcia są potężne pieniądze. 1 sierpnia br Rada Ministrów zaakceptowała kierunkowo projekt Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko (POIiŚ).

Na realizację Programu w latach 2007-2013 zostanie przeznaczonych 26 054,7 mld euro. Ze środków Unii Europejskiej będzie pochodziło 21 275,2 mld euro (w tym ze środków Funduszu Spójności – 18 927,6 mld euro oraz Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego – 2 347,6 mld euro), z publicznych środków krajowych – 3 754,5 mld euro, a ze środków prywatnych 1 025 mld euro.

Jak głosi oficjalny komunikat pieniądze te wykorzystane zostaną na „podniesienie atrakcyjności inwestycyjnej Polski i jej regionów poprzez rozwój infrastruktury technicznej przy równoczesnej ochronie i poprawie stanu środowiska, zdrowia społeczeństwa, zachowaniu tożsamości kulturowej i rozwijaniu spójności terytorialnej”.

Także w regionalnych programach operacyjnych poszczególnych województw dają się zauważyć jasno wyodrębnione proekologiczne działania, np. środowisko i energetyka przyjazna środowisku (woj. pomorskie), czy poprawa stanu środowiska naturalnego oraz zachowanie różnorodności biologicznej i ochrona przyrody, poprawa bezpieczeństwa ekologicznego i przeciwpowodziowego regionu (woj. dolnośląskie). To duża szansa na prawdziwy skok cywilizacyjny, z zachowaniem reguł zrównoważonego rozwoju.

Nieświadomi możliwości

W wielu firmach jednak brak jest wiedzy nie tylko o prawnych regulacjach wchodzących w życie, ale także tych obowiązujących. Koordynatorzy szkoleń dla przedsiębiorców alarmują, że nawet do 80% firm nie miało pojęcia o konieczności rozliczenia się w zakresie opłaty za korzystanie ze środowiska. Skalę zjawiska podobnie ocenił niedawno minister Wojciech Stawiany, Główny Inspektor Ochrony Środowiska, ogłaszając, że w 10 651 kontrolach (61%) przeprowadzonych w 2005 przez Inspektorat Ochrony Środowiska stwierdzone zostały naruszenia wymagań ochrony środowiska.

Drugi aspekt sprawy kryje się w skutecznym informowaniu przedsiębiorców o możliwościach uzyskania znaczącego dofinansowania lub dogodnego kredytowania inwestycji. A tych możliwości jest naprawdę wiele: od programów unijnych (program LIFE, Norweski Mechanizm Finansowy), poprzez rządowe (sektorowe programy operacyjne, fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej, Fundacja Ekofundusz), aż po dogodne kredyty, oferowane przez organizacje pozarządowe (Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej) i banki (Bank Ochrony Środowiska).

Dostosowanie się do regulacji prawnych w zakresie ochrony środowiska w mniejszym lub większym stopniu dotyczyć będzie każdego, kto coś wytwarza bądź świadczy usługi. Jedną z najważniejszych zmian dla przedsiębiorstw jest wprowadzenie do prawa polskiego Dyrektywy Rady 96/61/WE w sprawie zintegrowanego zapobiegania i zmniejszania zanieczyszczeń (tzw. Dyrektywa IPPC). Nowe przepisy wprowadziły dla wybranej grupy przedsiębiorstw obowiązek uzyskiwania tak zwanego pozwolenia zintegrowanego i ustalania norm emisyjnych na podstawie Najlepszej Dostępnej Technologii (BAT). Jak wykazują przykłady przedsiębiorstw działających w Unii Europejskiej, wydanie pozwolenia może być uwarunkowane koniecznością zmniejszenia energochłonności i materiałochłonności i wprowadzeniu nowej technologii, w której stosowane będą mniej zagrażające środowisku surowce. Takie unowocześnienie technologii kosztują, ale w dłuższym okresie czasu pozwala wygenerować oszczędności, a dofinansowanie pozwoli nabyć nowoczesny sprzęt za mniejsze pieniądze.

Skąd czerpać wiedzę na temat dofinansowania?

Dziś naprzeciw przedsiębiorcom wychodzą firmy i konsorcja szkoleniowe, które oferują ekoszkolenia dotyczące problemowych kwestii prawa ochrony środowiska.

Na rynku dostępne są nie tylko kilkudniowe ale i tańsze, dofinansowane ze środków EFS. W ramach Sektorowego Programu Operacyjnego „Rozwój Zasobów Ludzkich”, na zlecenie Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości realizowany jest np. projekt EKOSZKOLENIA, cieszący się dużym zainteresowaniem w całym kraju. Jednym słowem przedsiębiorcy, dzięki środkom unijnym, nie tylko będą mogli sfinansować inwestycje proekologiczne, ale i poznać aktualnie obowiązujące regulacje.