Nowoczesne budownictwo pasywne

Zapewnienie ochrony przed warunkami atmosferycznymi, a w szczególności przed zimnem, jest jedną z podstawowych funkcji każdego domu mieszkalnego. Największym problemem budownictwa w Europie jest obecnie zapewnianie mieszkańcom ciepła. Tradycyjne systemy ogrzewania są skuteczne, jednak ponoszone z tego tytułu koszty są znaczne. Jest tak w przypadku oleju opałowego oraz gazu. Rosnąca świadomość ekologiczna zmusza do stopniowego rezygnowania z innych klasycznych surowców, szczególnie węgla, będącego źródłem szkodliwych emisji. Technologie pozyskiwania energii ze źródeł odnawialnych nie mogą dziś pokryć rosnącego zapotrzebowania przez wzgląd na wciąż niewielką wydajność i spore koszty. Stosunkowo nową propozycją rozwiązania omawianych problemów jest budownictwo pasywne.Główną ideą budownictwa pasywnego jest tworzenie domów tracących jak najmniejsze ilości ciepła. Dzięki odpowiedniemu projektowaniu, opartemu o zastosowanie nowoczesnych materiałów, możliwe jest ograniczenie nakładów na ogrzewanie do minimum. Według przyjętych w Europie zasad, o budynku pasywnym można mówić, kiedy jego roczne zapotrzebowanie na energię cieplną nie przekracza 15 kWh/m2. Wskaźnik ten można uzyskać zużywając zaledwie 1,5 litra oleju opałowego lub 1,5m3/m2 gazu rocznie. Ponadto całkowita ilość zużywanej energii w budynku pasywnym nie może być większa niż 120 kWh/m2. W jaki sposób otrzeymuje się tak niewiarygodne wyniki? Ograniczenie strat ciepła uzyskuje się przez zastosowanie odpowiedniej izolacji. Co najmniej 30 cm warstwą styropianu lub wełny mineralnej zabezpiecza się ściany, posadzki oraz dach. Straty minimalizuje się także poprzez eliminowanie mostków cieplnych. Są to miejsca wzmożonego przewodnictwa, będące wadami na poziomie projektów lub niestarannego wykonania. Powstają one w obszarze węzłów konstrukcyjnych i wieńców w ścianach zewnętrznych, ościeży drzwi, miejsc przenikania przez izolacje rur. Wszelkie instalacje sanitarne powinny być starannie zaplanowane. Nie izolowana rura dostarczająca do domu wodę będzie pochłaniać ciepło ogrzewające ją. Aby temu zapobiec odcinek znajdujący się wewnątrz budynku powinien być możliwie krótki i odpowiednio zabezpieczony. Tradycyjne budownictwo cechuje mała szczelność domów. Przez występujące w konstrukcji szczeliny do pomieszczeń dostają się strumienie powietrza ciepłego latem, suchego i chłodnego zimą. Projektanci domów tradycyjnych tłumacza ich występowanie koniecznością dopływu świeżego powietrza do budynku. Dom pasywny charakteryzuje maksymalna szczelność. W celu optymalizacji parametrów wymiany powietrza zaopatrzony jest w wentylację mechaniczną. Rozwiązanie to przynosi dwojakie korzyści. Możliwe jest uzyskanie parametrów powietrza zbliżonego do optimum fizjologicznego. Temperatura i wilgotność w pomieszczeniach są stałe, nie zakłócone zjawiskiem przewiewów. Kolejny pożytek to wykorzystanie ciepła powietrza odprowadzanego do ogrzania dostarczanego do wnętrza. Dobrze zaprojektowana wentylacja ogranicza zapylenie oraz reguluje wilgotność, co zapobiega rozwojowi pleśni na ścianach. Dużą część energii cieplnej dostarczają do domu promienie słoneczne. Padając przez okna ogrzewają one wewnętrzne powierzchnie, które powinny mieć właściwości magazynu ciepła. Aby uzyskać taki efekt przegrody wewnętrzne powinny być masywne kub wzbogacone technologiami umożliwiającymi magazynowanie energii. Budynek musi być odpowiednio zorientowany względem kierunku padania promieni. Najkorzystniejsze jest wystawienie dużych powierzchni okiennych w kierunku południowym. Północna elewacja powinna być zabezpieczona, gdyż tam straty są największe. Pamiętać jednak należy, iż duże okna są powierzchniami największych start ciepła w całym budynku. Jest to spowodowane właściwościami szkła, jak i nieszczelnościami wokół ram. Aby straty nie niwelowały zysku otrzymanego z padania promieni konieczne jest stosowanie nowoczesnych szkleń. Zazwyczaj są to okna kilkuwarstwowe wypełnione gazem, ze stolarką zapewniającą maksymalną szczelność. Ważne jest także zabezpieczenie okien żaluzjami lub roletami dla ograniczenia nasłonecznienia w miesiącach letnich. Źródłami energii są także mieszkańcy, wykorzystywana przez nich ciepła woda a także sprzęt elektryczny. Przy ekstremalnych warunkach termicznych zapotrzebowanie może być większe niż zapewnione z omawianych źródeł. Niedobory są jednak małe. Przy zastosowaniu odpowiednich instalacji wewnątrz ścian lub posadzki dopuszcza się stosowanie oleju, gazu. Wystarczające ilość energii może dostarczyć zestaw solarny. Bardzo dobrym rozwiązaniem jest montaż niewielkiej nagrzewnicy dopływającego powietrza. Spełniając powyższe warunki możemy cieszyć sie domem o zapotrzebowaniu na energię cieplną poniżej 15 kWh/m2. Dla porównania tradycyjne budynki, zależnie od roku wykonania, wymagają od 120 do ponad 300 kWh/m2. Oszczędności są ogromne. Dodatkowym atutem jest dobrze cyrkulujące powietrze o dobrych parametrach. Największym problemem budownictwa pasywnego są koszty projektów. Podnosi je także konieczność stosowania materiałów wysokiej jakości. Budowa domu o powierzchni 150m2 to wydatek powyżej 350 tys. zł. Decyzję o rozpoczęciu inwestycji powinien więc poprzedzić dokładny rachunek ekonomiczny.   Ecoportal.com.pl, Julian Z Pankiewicz