Oblicza ekologii
Niedługo ujrzy światło dzienne zestaw 3 filmów o tematyce ekologicznej, laureatów nagród na festiwalu filmowym Planete Doc Review: „Jądro wieczności”, „Wiek głupoty”, „Recepta na klęskę”. KnowMore.pl objęło patronat medialny nad wydawnictwem.
Ochrona środowiska naturalnego już wiele lat temu przestała być zajęciem niewielkiej grupy zapalonych ekologów, a troska o naszą planetę na stałe wpisała się w główny nurt najważniejszych kwestii społeczno-politycznych. Czy chodzi o przyszłość fok w Morzu Śródziemnym, nosorożce w Afryce, żywność modyfikowaną genetycznie, odnawialne źródła energii czy efekt cieplarniany – odpowiedzialność za naszą planetę ponosimy wszyscy.
I choć coraz więcej jest akcji i kampanii uświadamiających, to zagrożeń, problemów i wyzwań ekologicznych niestety nie ubywa. Uważamy jednak, że podejmowanie szeroko rozumianej „zielonej” tematyki przez artystów, w tym także filmowców, przybliża widzom problemy lokalne, regionalne, czasem z odległych zakątków Ziemi oraz te globalne, dotyczące każdego z nas. (Małgorzata Kopka, Fundacja im. Heinricha Bölla)
Festiwal Planete Doc Review co roku poświęca dużo miejsca kwestiom ekologicznym. Od 2009 roku organizowany jest konkurs dla „Najlepszego filmu o tematyce ekologicznej”, a najlepsze filmy dokumentalne poświęcone kwestiom ekologicznym pokazywane są w specjalnej sekcji „Klimat na zmiany” cieszącej się dużym zainteresowaniem widzów.
Właśnie z myślą o osobach zatroskanych przyszłością naszej planety, Against Gravity postanowiło stworzyć wyjątkowy box DVD „Oblicza ekologii” zawierający zestaw 3 filmów dokumentalnych nagrodzonych na festiwalu Planete Doc Review. Są to:
– „Jądro wieczności” reż. Michael Madsen, Dania/Finlandia/Szwecja/Włochy 2009 – Nagroda Panasonic Green Award na 7. Planete Doc Review
– „Recepta na klęskę” reż. John Webster, Finlandia 2008 – Nagroda Warsaw Green Award na 6. Planete Doc Review
– „Wiek głupoty” reż. Franny Armstrong, Wielka Brytania 2008 – Specjalne Wyróżnienie w konkursie Warsaw Green Award na 6. Planete Doc Review
Filmy te nie tylko poruszają ważne kwestie o znaczeniu globalnym, ale także pokazują świat widziany przez pryzmat troski o środowisko naturalne.
Dzięki unikalnej zawartości oraz oryginalnemu ekologicznemu opakowaniu „Oblicza ekologii” stanowią wyjątkową pozycję wśród wydawnictw DVD.
Box DVD „Oblicza ekologii” ukaże się na rynku w cenie 95 zł, w łącznym nakładzie 1000 egzemplarzy i będzie dostępny w sieci Empik, empik.com, sklepach należących do Metro Group (Media Markt, Saturn) oraz renomowanych sklepach internetowych.
JĄDRO WIECZNOŚCI
Into eternity
reż. Michael Madsen, Dania/Finlandia/Szwecja/Włochy 2009, 85 min
Wybrane nagrody i festiwale:
2010 – Panasonic Green Award dla „Najlepszego filmu o tematyce ekologicznej na 7. Planete Doc Review
2010 – Tribeca Film Festival w Nowym Jorku
2010 – Silverdocs Documentary Festival w Waszyngtonie
2010 – Hot Docs w Toronto
2009 – Nagroda Publiczności na CPH:DOX, Copenhagen Documentary Film Festival
2009 – Grand Prix na Visions du Réel w Nyon
Onkalo to po fińsku schowek. To również nazwa pierwszego podziemnego składu odpadów atomowych. Obecnie istnieje ich na świecie około 250 tysięcy ton. Kompleks zostaje zamknięty i zabezpieczony zaraz po zapełnieniu. Onkalo ma przetrwać około 100 tysięcy lat – mniej więcej tyle czasu odpady będą stanowić zagrożenie dla ludzi i środowiska. Żadna budowla wzniesiona przez człowieka nie przetrwała tak długo.
Reżyser Michael Madsen odwiedza budowę w trakcie prac nad kolejnym poziomem podziemnego składu. Przygląda się pracom z fascynacją i rosnącą niepewnością.
Dzisiejszy świat narażony jest na rozmaite katastrofy, wojny i bezgraniczną ignorancję człowieka. Czy to możliwe, że z jakiegoś powodu miejsce zostanie zapomniane? Czy za 10 tys. lat ludzie będą nadal świadomi tego, co ukryto pod ziemią? Zrozumieją intencje inżynierów czy może otworzą podziemne korytarze tak jak otwarto grobowce faraonów? Czy w ogóle będziemy wtedy jeszcze istnieć jako gatunek? Pytania wprawiają w zakłopotanie ludzi z Onkalo, nadając filmowi głębszego, filozoficznego wymiaru. Odnoszą się przecież w równym stopniu do tu i teraz, jak i do pytania o to, dlaczego nie umiemy zapanować nad tym, co robimy ze światem.
Reżyser nie stara się być jednak demagogiem. Zwiedza podziemny świat z namaszczeniem, stosownym do rozmachu przedsięwzięcia i jego filozoficznych implikacji. Stworzona przez niego wizja emanuje niezwykłym, schyłkowym pięknem. Brzmi monumentalną muzyką i dalekimi (kto wie, czy nie przyszłymi) echami Odysei kosmicznej Stanleya Kubricka. Jego bohaterowie odkopali przecież tajemniczy obiekt ukryty w sercu Księżyca, ale w żaden sposób nie potrafili wyciągnąć z tego wniosków.
WIEK GŁUPOTY
The Age of Stupid
reż. Franny Armstrong, Wielka Brytania 2008, 89 min
Wybrane nagrody i festiwale:
2009 – Specjalne Wyróżnienie dla „Najlepszego filmu o tematyce ekologicznej” w konkursie Warsaw Green Award na 6. Planete Doc Review
2009 – Specjalne Wyróżnienie dla „Najlepszego filmu dokumentalnego” na Middle East International Film Festival w Abu Dhabi
2009 – Nominacja do British Independent Film Award dla „Najlepszego filmu dokumentalnego”
2008 – IDFA, International Film Festival Amsterdam
Jak będzie wyglądać Ziemia za 50 lat? W jakim miejscu znajdzie się człowiek? Czy spełni się katastroficzna wizja przyszłości: wody z roztopionych lodowców zaleją świat, oszalałe słońce wypali żyzne grunty, zapanuje wielki głód, a gatunki zaczną po kolei wymierać? Wiek głupoty to ambitnie zrealizowana próba przepowiedzenia naszej nieodległej przyszłości. Po kataklizmie ostatni z ludzi budują schron, w którym jak w biblijnej Arce przechowywane są ostatnie okazy zwierząt, owadów i roślinności. Postać kustosza tego przedziwnego miejsca tworzy brytyjski aktor Pete Postlethwaite (znany polskiej widowni z Orkiestry i W imię ojca).
Jest rok 2055, mężczyzna przegląda archiwalne materiały z przeszłości i stawia pytanie, dlaczego nie powstrzymaliśmy zmian klimatycznych na Ziemi, kiedy jeszcze było to możliwe. Odpowiedzi szuka w całym stylu życia współczesnego człowieka, szczególnie zaś – nastawionego na konsumpcję człowieka Zachodu. W filmie znajdziemy wiele pomysłowo i niekiedy dowcipnie zrealizowanych animacji, które pokazują ewolucję gatunku ludzkiego, historię wojen o surowce, proporcje zużycia energii przez mieszkańców USA, Europy i krajów Trzeciego Świata. Przygnębiającą wymowę swego filmu autorzy przełamują kilkoma portretami współczesnych Don Kichotów: Guya Piersa walczącego o budowę wiatraków (sic!) na terenie jednego ze szkockich hrabstw czy Fernanda Pareau, wieloletniego przewodnika górskiego z Chamonix, który sprzeciwia się rozbudowie tuneli pod Alpami.
Film Franny Armstrong to kino powstałe ze szlachetnych pobudek, zaangażowane w dzieło odbudowy naszej zbiorowej świadomości. Nie unika demagogii, ale wydaje się ona w pełni usprawiedliwiona aktualnością stawianego problemu.
RECEPTA NA KLĘSKĘ
reż. John Webster, Finlandia 2008, 85 min
Wybrane nagrody i festiwale:
2009 – Warsaw Green Award dla „Najlepszego filmu o tematyce ekologicznej” na 6. Planete Doc Review
2009 – Fińska nagroda Jussi dla „Najlepszego filmu dokumentalnego”
2009 – DOK Leipzig, International Lepizig Festival for Documentary and Animated Film
2009 – Nordische Filmtage w Lubece
2008 – Specjalne Wyróżnienie dla „Najlepszego filmu dokumentalnego” na Nordisk Panorama
w Malmö
Czy możemy poświęcić wygodny styl życia dla ratowania planety? Ile jesteśmy w stanie zrobić sami, nie zrzucając odpowiedzialności na innych? – te pytania stawia sobie autor Recepty na katastrofę John Webster. Nie chce być gołosłownym, więc przeprowadza desperacką naradę z najbliższymi i podejmuje decyzję, że przez rok on i jego rodzina będą stosować dietę z niską zawartością dwutlenku węgla. Film jest dokumentalnym zapisem przebiegu tego eksperymentu. Na początek Websterowie eliminują ze swego życia ropę naftową i jej pochodne. Koniec z samochodem i plastikiem – obwieszcza zapalony do pomysłu ojciec. Rodzina przechodzi więc na transport publiczny, zamiast auta korzysta z autobusu (taksówka to jednorazowy kompromis), zamiast trujących atmosferę samolotów wybiera kolej.
W odstawkę idzie tym samym wygoda i komfort. Nie trzeba zatem długo czekać na emocjonalne skutki nowego sposobu życia. Rodzinne szczęście zostaje rzucone na szalę – znika sielanka, gromadzą się chmury. Dorośli wszczynają utarczki: o używanie plastikowych torebek, o stosowanie pasty do zębów potajemnie kupowanej dla dzieci przez żonę Johna (preparatu z soli i sody nie są w stanie używać), o skalę całego przedsięwzięcia.
Autor filmu w bardzo uczciwy sposób przekazuje prawdę na temat rodzinnego eksperymentu, pokazując, jak wysoka bywa cena zmiany stylu życia. On sam z czasem zaczyna przypominać inkwizytora polującego na czarownice, jego rodzina powoli schodzi do podziemia. Oczywiście eksperyment ma też bardzo dobre strony. Nowa „dieta” naprawdę służy otoczeniu (emisja gazów cieplarnianych zmniejsza się o połowę). Wraz ze zniknięciem wyręczających ze wszystkiego maszyn w życiu Websterów pojawia się też zupełnie nowa wartość – wspólnie spędzany czas i bliskość, o której istnieniu wszyscy jakoś zapomnieli.
Z werdyktu jury konkursu Warsaw Green Award:
Ten film, jak żaden inny pokazuje paradoksalne zjawisko: ci, którym zależy na dobru wspólnym, lepszej przyszłości, bezpieczeństwie, zdrowiu i innych wartościach ogólnie uważanych za pozytywne uchodzą za wariatów. Ci, którym jest wszystko jedno są powszechnie akceptowani przez wspólnotę, choć skutki ich działań są dla tej wspólnoty katastrofalne. Reżyser dal nam do ręki dowód na to, że największe przeszkody to nie brak funduszy czy brak technologii, ale opór mentalny, nawyki, naciski społeczne. Bardziej boimy się śmieszności niż suszy i powodzi. Drugi powód do nagrodzenia tego filmu to umiejętność przełożenia treści publicystycznej na emocjonujący intymny dramat psychologiczny. Reżyserskie mistrzostwo!
